کریولیس

معادلات مربوط به نیروی کریولیس در سال ۱۸۳۵ توسط یک دانشمند فرانسوی به نام گاسپارد گوستاو کوریولیس در ارتباط با هیدرو دینامیک

و همچنین در معادلات جزرومدی پیرسیمون لاپلاس در ۱۷۷۸، منتشر شد .به تازگی در قرن بیستم ،معادلات نیروی کریولیس در زمینه هواشناسی مورد استفاده قرار گرفتند .

در فیزیک ،اثر نیروی کریولیس یک انحراف مشهود حرکت اشیا ،هنگامی که اشیا در یک محور مختصات چرخش قرار دارد ، می باشد .

برای مثال ، دو بچه را در دو سمت مخالف یک چرخ فلک گردان در نظر بگیرید ،که دو توپ نیز در اطراف آن متصل بوده و می‌چرخند .

از دید کودکان ، مسیر توپ از پهلو به صورت منحنی در آمده و به وسیله نیروی کریولیس انحنا پیدا کرده‌است .

 از دید سه بعدی انحراف با چرخش پاد ساعتگرد چرخ و فلک، به سمت راست است.

(مشاهده از بالا) و در صورت چرخش ساعتگرد چرخ و فلک ، انحراف به سمت چپ می باشد.

 قوانین حرکت نیوتن در مورد حرکت شی در مختصات اینرسی دلالت می کند .هنگامی که قوانین نیوتن به مختصات چرخشی تعمیم داده می شود ،

نیروی کریولیس با نیروی گریز از مرکز مشاهده می شود .اگر سرعت چرخش محور مختصات ثابت نباشد ،

نیروی اولر مشاهده می شود .تمام سه نیرو متناسب با جرم جسم می باشد . نیروی کریولیس متناسب با سرعت چرخش و توان دوم نیروی گریز از مرکز می باشد.

نیروی کریولیس در جهت عمودی با محور چرخشی و با سرعت جسم در محور مختصات چرخش متناسب می باشد .

نیروی گریز از مرکز به سمت خارج در جهت چرخش حرکت می کند و با فاصله جسم از محور مختصات چرخشی نیز متناسب می باشد.

این سه نیروی مضاف در رده نیروهای اینرسی ، نیروهای موهوم و یا نیروهای ساختگی می‌باشند .

 این نامگذاری در جهت فنی می باشد و به معنای ساده تر ،این نیروها در مختصات اینرسی نامشخص و ناپدید می باشند.

معادلات مربوط به نیروی کریولیس در سال ۱۸۳۵ توسط یک دانشمند فرانسوی به نام گاسپارد گوستاو کوریولیس در ارتباط

 با هیدرو دینامیک و همچنین در معادلات جزرومدی پیرسیمون لاپلاس در ۱۷۷۸، منتشر شد .به تازگی در قرن بیستم ،معادلات نیروی کریولیس در زمینه هواشناسی مورد استفاده قرار گرفتند .

شاید معمول‌ترین دستگاه مختصات محور چرخشی زمین باشد. حرکت اشیا در سطح زمین باشد.

حرکت اشیا در سطح زمین نیروی کریولیس را ناشی می شوند که در نیمکره شمالی به سمت راست و در نیمکره جنوبی به سمت چپ متمایل شده و به نظر می‌رسند .

در واقع در استوا، حرکت به سمت غرب یا شرق بروی خط استوا باقی می‌ماند . حرکت اولیه یک پاندول در هر جهت منجر به حرکت در یک مسیر دایره‌ای می‌شود .

 حرکت هوا در جو و آب در اقیانوس نمونه‌های مشهودی این رفتار می‌باشند . همانند جریان مستقیم از محیط پرفشار به کم فشار ، همچنین در یک زمین غیر چرخنده ،

بادها و روند جریانشان ، در شمال خط استوا به سمت راست و در جهت جنوب خط استوا به سمت چپ جریان می‌یابند . این اثر برای چرخش سیکلون‌های بزرگ جوابگو می‌باشد .

تاریخچه

گاسپارد گوستاو کریویس مقاله‌ای را در زمینه بازده انرژی ماشین‌ها با قسمت‌های چرخنده ، مانند چرخ‌های آبی منتشر کرد .

این مقاله شامل نیروهای کاربردی می‌باشد که در مختصات چرخشی شناخته می‌شوند . کریولیس این نیروهای کاربردی را به دو گروه تقسیم کرد .

گروه دوم شامل نیرویی که از حاصلضرب خارجی سرعت زاویه‌ای یک سیستم مختصات و تصویر سرعت ذرات در یک مقطع عمودی با سیستم محورهای چرخشی می‌باشد .

کریولیس با رجوع به این نیروها همچنین ترکیب نیروی گریز از مرکز ، در قیاس با نیروی گریز از مرکز در گروه اول واقع می‌شوند .

در قرن بیستم این اثر به «شتاب کریولیس» معروف بود . در۱۹۱۹، به نیروی کریولیس ارجاع داده می‌شد و در ۱۹۲۰ نیروی کریولیس نامیده شد .

در ۱۸۱۶ ویلیام فرل وجود یک سلول چرخنده (دوار) در ارتفاع میانه هوا متاثر از نیروی کریولیس برای ساخت بادها را پیشنهاد کرد.

فهمیدن سینماتیک چگونگی اثر واقعی چرخش زمین بر جریان هوا مهم‌ترین قسمت در ابتدا می‌باشد .

 قبلاً در قرن نوزدهم وسیع‌ترین مقیاس بزرگ برهمکنش نیروی گرادیان فشاری و نیروی واکنشی که در نهایت جرم هوا موجب حرکت در خط هم فشار می‌شود را فهمیدند .

دلایل و سبب‌ها

اثر کریولیس تنها زمانی که از دستگاه مختصات چرخشی استفاده می‌شود وجود دارد .

در مختصات چرخشی این اثر همانند یک نیروی واقعی عمل می‌کند . هر چند نیروی کریولیس یک حالت اینرسی می‌باشد و به منشا جسم، تناسب و ربطی ندارد .

 همچنین برای مثال در مواردی برای نیروهای الکترومغناطیسی یا اتمی می‌باشد . از یک نقطه نظر تحلیلی با استفاده از قانون دوم نیوتن در یک سیستم چرخشی ،

نیروی کریولیس لازم و ضروری می‌باشد ، اما این نیرو در یک دستگاه مختصات اینرسی بدون شتاب وجود ندارد .

در جو ، یک سیستم چرخشی (زمین) به همراه نیروی کریولیس خود ، یک مختصات (قالب) طبیعی برای بیان و شرح جابجایی هوا ،

نسبت به مختصات فرضی ، بدون چرخش، و اینرسی بدون نیروهای کریولیس را نشان می‌دهد. در مسیر طولانی و جهت دید توپخانه برای چرخش زمین ،

بر اساس نیروی کریولیس می‌باشد . این مثال‌ها جزئیات بیشتری را در زیر شرح می‌دهد . شتاب ناشی از نیروی کریولیس از دو مورد تغییر در سرعت سر چشمه می‌گیرد که نتیجه چرخش می‌باشد :

اولین مورد تغییر سرعت جسم در یک لحظه‌است . ممکن است سرعت‌های برابر و همچنین سرعت‌های متفاوت در زمان‌های متفاوت در یک مختصات چرخان دیده شوند .

 (در مختصات اینرسی که قوانین معمول فیزیک کاربرد دارد) 

شتاب ظاهری با سرعت زاویه‌ای دستگاه مختصات (سرعت در محور مختصات تغییر جهت می‌دهد) و با مولفه سرعت جسم در یک پلان عمودی با محور چرخش متناسب است .

علامت منفی ناشی از تعریف سنتی حاصلضرب ضربدری (قانون دست راست) ، و قرارداد علامت‌ها برای بردارهای سرعت زاویه‌ای می‌باشد . 

دومین مورد، تغییر سرعت در فضا می‌باشد . مکان‌های مختلف در یک محور مختصات چرخان سرعت‌های متفاوتی دارند (همانند سیستم مختصات اینرسی) .

به عبارت دیگر برای یک جسم جابجایی در خط مستقیم حرکت باید شتابدار باشد ، برای این که سرعت از نقطه‌ای به نقطه دیگر با مقادیر مساوی در دستگاه مختصات تغییر می‌کند .

این اثر (نیروی کریولیس) با سرعت زاویه‌ای (که سرعت نسبتی دو نقطه متفاوت را در دستگاه مختصات چرخان تعیین می‌کند) و با مولفه سرعت جسم در یک مقطع عمودی

با محور چرخش (که چگونگی جابجایی سریع آن را بین نقاط تعیین می‌کند) متناسب می‌باشد.

واحد طولی و عدد روسبی(Rossby) :

واحدهای زمان ، مکان و سرعت در تعیین نیروی کریولیس بسیار مهم می‌باشند . دوران در سیستم توسط عدد روسبی تعیین می‌شود ،

که متناسب با سرعت سیستم ، U ، که نیروی کریولیس ، f ، در آن به وجود می‌آید ، و واحد طول ، L ، در حرکت می‌باشد .

عدد روسبی متناسب با اینرسی و نیروی کریولیس می‌باشد . کوچک بودن عدد روسبی نشان دهنده تاثیر زیاد سیستم از نیروی کریولیس

 و عدد روسبی بزرگ نیز نشان دهنده حکم فرما بودن نیروهای اینرسی در سیستم می‌باشد .

برای مثال ، در گردبادها ، عدد روسبی بزرگ ، در سیستم‌های کم فشار ، عدد کوچکتر و در سیستم‌های اقیانوسی دستورالعمل مشابهی دارد .

 در نتیجه ، در گردباد نیروی که کریولیس ناچیز بوده و متعادل میان نیروهای فشار و گریز از مرکز می‌باشد . در سیستم‌های کم فشار ، 

نیروی گریز از مرکز ناچیز بوده و تعادل میان نیروی کریولیس و فشار هوا می‌باشد . در اقیانوس‌ها هر سه نیرو قابل لحاظ می‌باشند . 

یک سیستم جوی متحرک با سرعت U=۱۰ m/s ، که مسافتی به طول L=۱۰۰۰ km را تحت پوشش قرار می‌دهد ،

عدد روسبی تقریبی آن۰٫۱ می‌باشد و برای شخصی که مشغول پرتاب توپی با سرعت U=۳۰ m/s در یک باغ به طول ۵۰m است ،

 عدد روسبی در حدود ۶۰۰۰ می‌باشد . هر چند یک موشک بدون هدف (هدایت نشده) در واقع از قوانین فیزیک مشابه بیسبال پیروی می‌کند ،

 اما ممکن است به اندازه کافی دور شود و در هوا تحت‌تاثیر نیروی کریولیس قرار گیرد.

کاربرد در زمین :

کره چرخان :

سیستم مختصات در عرض جغرافیاییφ ، با محور x‌ها به سمت شرق ، yشمال و z به سمت بالا (که به صورت شعاعی از مرکز کره به سمت بیرون می‌باشد) .

مکانی را روی کره در نظر می‌گیریم که حول محور شمال می‌چرخد . سیستم مختصات محلی با محور افقی x در سمت شرق ، y به سمت شمال و محور عمودی Z به سمت بالا می‌باشد .

بردار دوران ، سرعت جابجایی و شتاب کریولیس در این سیستم مختصات محلی عبارت است از : (شرق(e) ، شمال (n) و رو به بالا (u) . 

هنگامی که دینامیک جو یا اقیانوس را در نظر می‌گیریم ، سرعت عمودی بسیار کوچک است و اجزا عمودی شتاب کریولیس نیز در مقایسه با شتاب g بسیار کوچک است .

در این قبیل موارد فقط اجزا افقی (شرق و شمال) مورد نظر می‌باشد . محدودیت بالا برای مقاطع افقی عبارت است از ( Vu=۰ ) .

با قرار دادن Vn=۰ ، می‌توان مشاهده کرد که حرکت در سمت شرق شتاب در جهت شمال را نتیجه می‌دهد . به طور مشابه ، اگرVe=۰ باشد ، حرکت در جهت شمال شتاب در جهت شرق را در پی خواهد داشت .

بنابراین یک حرکت به سمت شرق ، یک شتاب در جهت رو به بالا به وجود می‌آورد که به اثر معروف بوده و همچنین حرکت به سمت بالا یک شتاب در جهت شرق را ناشی می‌شود .

خورشید و ستاره‌های دور دست

حرکت خورشید که در زمین دیده می‌شود توسط نیروهای کریولیس و گریز از مرکز تعیین می‌شود . برای بیان راحت ،

موقعیت یک ستاره دور دست را در نظر می‌گیریم (با جرم m) که بر روی خط استوا واقع شده‌است .

در موقعیت r ، عمود با بردار دوران Ω ،بنابراین،Ω.r=۰ . به نظر می‌رسد که در جهت مخالف چرخش زمین می‌چرخد ، ترکیب سرعتش می‌باشد. این نیروی موهوم مرکب از نیروی کریولیس و گریز از مرکز عبارت است از :

این نیرو به نیروی جانب مرکز معروف بوده که ستاره‌ها را در محور حرکت دورانی حول ناظر نگه می‌دارد .

موقعیت اصلی برای یک ستاره بر روی خط استوا نیست ، بلکه خیلی پیچیده‌است . برای جریان هوا بر روی سطح زمین ، در نیمکره شمالی مسیر به سمت راست منحرف می‌شود .

بعد از برخاستن با یک زاویه معین ، ممکن است به سمت راست انپیدا کند و اوج بگیرد .

هواشناسی

شاید مهمترین نمونه اثر کریولیس در اندازه‌های بزرگ دینامیکی اقیانوس‌ها و اتمسفر باشد . در علوم جو و اقیانوس ، استفاده از یک مختصات چرخان

 که در آن زمین ثابت فرض شود معمول و مناسب است . نیروهای موهوم کریولیس و گریز از مرکز در این زمان می‌بایست معرفی شوند .

ارتباط آنها به وسیله عدد روسبی تعیین می‌شود . گردبادها دارای عدد روسبی بالایی می‌باشند ، بنابراین نیروی کریولیس ناچیزی دارند و مورد بحث قرار نمی‌گیرند .

 در مبحث بعدی مناطق کم‌فشاری هستند که نیروی کریولیس در آنجا بسیار مهم می‌باشد .

جریان حول منطقه کم فشار

هنگامی که یک منطقه کم فشار در جو شکل می‌گیرد ، هوا تمایل به بالا رفتن از آن دارد، اما به صورت عمودی با سرعت و به

 وسیله نیروی کریولیس منحرف می‌شود . یک سیستم متعادل می‌تواند خودش را با جابجایی چرخشی ، یا یک هوای چرخشی پایدار سازد .

 زیرا عدد روسبی کوچک می‌باشد ، تعادل نیرو قویاً نیروی گرادیان فشاری که سرعت بالای ناحیه کم فشار فعالیت می‌کند و نیروی

 کریولیس که در فاصله دورتر از مرکز کم فشار فعالیت می‌کند . به جای جریان پایین گرادیان ، مقیاس بزرگ حرکتی در اتمسفر و

اقیانوس متمایل به عمود بودن با گرادیان فشاری می‌باشد . این مبحث به جریان ژئوستروفیک معروف می‌باشد . در یک سیاره غیر چرخشی ،

جریان قادر است در جهت مستقیم ، سریعاً از گرادیان فشاری خارج شود . قابل ذکر است که تعال ژئوستروفیکی ، با حرکت اینرسی بسیار

متفاوت بوده که نشان می‌دهد که سیکلون‌ها (چرخه‌های باد) در عرض‌های میانه یک مرتبه بزرگ‌تر از منحنی اینرسی جریان می‌باشد .

 این شیوهٔ انحراف ، و جهت جابجایی به قانون Buys-Ballot معروف می‌باشد . در اتمسفر ، شکل جریان سیکلون نامیده می‌شود .

در نیمکره شمالی جهت حرکت حول منطقه کم فشار به صورت پاد ساعت‌گرد و در نیمکره جنوبی ، جهت حرکت ساعتگرد می‌باش

د زیرا دینامیک چرخشی یک تصویر وارونه می‌باشد . در ارتفاع بالا ، پراکندگی هوا به سمت خارج و در جهت‌های مخالف چرخش می‌کند .

 سیکلون‌های به ندرت در طول استوا شکل می‌گیرند و منجر به نیروی کریولیس ضعیفی در منطقه مورد نظر می‌شوند .

اثر Eotvos

اثر کاربردی نیروی کریولیس که موجب مولفه افقی شتاب می‌شود به وسیله حرکت افقی ایجاد می‌شود . در ایجاد دیگر مولفه‌های

 نیروی کریولیس نیز موجود می‌باشد . در حرکت رو به شرق جسم به سمت شمال منحرف می‌شود . (احساس سبکی) ،

 در حالی که در حرکت به سمت غرب ، جسم رو به پایین منحرف می‌شود (احساس سنگینی) . این اثر به اثر اِتووُس معروف می‌باشد .

این مولفه نیروی کریولیس در نزدیک استوا بیشتر می‌باشد . نیرویی که توسط این اثر تولید می‌شود ، مشابه مولفه افقی می‌باشد ،

اما بیشتر نیروهای عمودی به سبب جاذبه و فشار می‌باشد ، بدین معنی که این نیرو از لحاظ دینامیکی مهم نمی‌باشد .

در اضافه جسم‌هایی که به سمت بالا یا پایین حرکت می‌کنند ، به ترتیب به سمت مغرب یا مشرق منحرف می‌شوند .

این اثر در نزدیک استوا بیشتر است . زمانی که جابجایی عمودی از لحاظ وسعت و مدت زمان محدود می‌باشد ، ا

ندازه نیرو بسیار کوچک بوده و نیازمند مختصر کردن اجزا برای پیدا کردن آن می‌باشد .

موشک‌های بالستیک و ماهواره‌ها

به نظر می‌رسد که موشک‌های بالستیک و ماهواره‌ها ، هنگامی که مسیر حرکت آنها را بر روی نقشه رسم می‌کنیم

در یک مسیر منحنی حرکت می‌کنند ، زیرا زمین کروی بوده و کوتاه‌ترین فاصله بین دو نقطه بر روی سطح زمین ،

به صورت یک خط مستقیم نمی‌باشد . هر نقشه دو بعدی (تخت) نیازمند خم کردن برای انحنای سطح زمین می‌باشد .

(سه بعدی) معمولاً در نقشه برجسته نما(دارای نصف‌النهارات متوازی) این انحنا در مجاورت قطب‌ها افزایش می‌یابد .

 برای مثال در نیمکره شمالی ، موشک باستیک که به سمت هدف دور دستی در سمت بالا پرتاب می‌شود ، که از کوتاه‌ترین مسیر ممکن استفاده می‌کند (یک دایره بزرگ) بر

روی نقشه به سوی مسیر شمال در خط مستقیم به سمت هدف به نظر می‌رسد و سپس منحنی به سمت بالای استوا بر می‌گردد .

 این حالت اتفاق می‌افتد ، زیرا عرض‌های جغرافیایی ، که در بیشتر نقشه‌های دنیا تحت پوشش خطوط افقی مستقیم می‌باشند ،

در واقع در روی سطح کره به صورت منحنی می‌باشند ، که با نزدیک شدن به قطب کوچکتر می‌شوند . در حقیقت، یک نتیجه حالت کروی زمین ،

 اگر هم این درست باشد که زمین نمی‌چرخد ، نیروی کریولیس ، مطمئناً نشان داده می‌شود اما اثرش بر روی مسیر رسم شده بسیار کوچک می‌باشد .

نیروی کریولیس در شناسایی خصوصیات مسیر گلوله برای محاسبه منحنی مسیر طولانی گلوله توپ بسیار مهم می‌باشد . مهمترین نمونهٔ تاریخی این

 مسئله بمباران پاریس بود که در جنگ جهانی اول توسط ژرمن‌ها در بمباران پاریس در فاصله ۱۲۰ کیلومتری (۷۵ mi) مورد استفاده قرار گرفت .

تجارت الکترونیک

وقتی که بتوان کلیه فرآیند های تجاری در بازار را که بتوان با استفاده از تکنولوژی وب انجام داد، تجارت الکترونیک حاصل شده است. به عبارت بهتر می توان گفت که هرگونه تبادل محصول و یا خدمات با استفاده از امکانات اینترنت و پرداخت پول از همین بستر را می توان به تجارت الکترونیک تعبیر کرد.

تجارت الکترونیک چیست؟
 تجارت الکترونیک انجام کلیه فعالیتهای تجاری با استفاده از شبکه‌های ارتباطی کامپیوتری، به ویژه اینترنت است. تجارت الکترونیک، نوعی، تجارت بدون کاغذ است. به وسیله تجارت الکترونیک تبادل اطلاعات خرید و فروش و اطلاعات لازم برای حمل و نقل کالاها، با زحمت کمتر و مبادلات بانکی با شتاب بیشتر انجام خواهد شد. شرکتها برای ارتباط با یکدیگر،محدودیتهای فعلی را نخواهند داشت و ارتباط آنها با یکدیگر ساده تر و سریع تر صورت می‌پذیرد. ارتباط فروشندگان با مشتریان نیز می‌تواند به صورت یک به یک با هر مشتری باشد. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک نامی عمومی برای گستره‌ای از نرم افزارها و سیستم‌ها است که خدماتی مانند جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت به صورت روی خط، گزارش گیری و مدیریت حسابها را در اینترنت به عهده می‌گیرند. این سیستم‌ها زیربنای اساسی فعالیتهای مبتنی بر اینترنت را فراهم می‌آورند. هدف از بکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی می‌باشد.

بسیاری از مردم، تجارت الکترونیک را منحصر به خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت می‌دانند، در حالیکه این امر فقط بخش کوچکی از تجارت الکترونیک را تشکیل می‌دهد و این مفهوم اکنون گستره وسیعی از جنبه‌های مختلف تجاری و اقتصادی را دربرگرفته‌است. به سادگی می‌توان هرگونه فعالیت تجاری و مالی بین موسسات و افراد مختلف را در حیطه تجارت الکترونیک گنجاند.

ساواک

چکیده: شاه پس از کودتای 28 مرداد، دیگر تحمل کمترین مخالفت را با رژیم خود نداشت. کابوس از دست دادن قدرت هر روز بیشتر او را آزار می داد، ترس و واهمه شاه از مخالفین، او را بر آن می داشت که هر روز بیشتر به سرکوب نیروهای مخالف و به وجود آوردن جو رعب و وحشت در جامعه بپردازد. ولی با وجود این اینکه اکثر مخالفین او سرکوب شده بودند، باز آرام و قرار نداشت. با روشهایی که جهت سرکوب مخالفان به کار گرفته می شد ، تهیه اطلاعات لازم از فعالیت های آینده مخالفان و پیشگیری از ایجاد توطئه ها و مخالفت ها علیه رژیم امکان پذیر نبود. مقررات حکومت نظامی و وجود فرمانداری نظامی نیز به دلیل موقتی بودن و ذات نظامی اش فقط وظیفه مقابله با بحران را بر عهده داشت. شاه باید تدابیری می اندیشید. بنابراین در تاریخ 16 فروردین 1336 سازمان اطلاعات و امنیت کشور تاسیس شد. سازمان امنیت و اطلاعات کشور که معمولا به اختصار ساواک خوانده می شود، از سال 1357 سازمان اصلی پلیس امنیتی و اطلاعاتی ایران در زمان سلطنت محمدرضا شاه پهلوی بود که قدرت و اختیارات بسیاری در توقیف و بازجویی افراد داشت. این سازمان به ویژه در سالهای دهه 1350 و قبل از پیروزی انقلاب 57 و سرنگونی رژیم سلطنتی، نفرت انگیز ترین و مخوف ترین نهاد حکومتی در بین مردم به شمار می آمد

مقدمه: تکوین سازمان ساواک (جاسوسی) متعلق به قرن بیستم است، که بر اساس تلاش و کوشش سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) و اسراییل (موساد) بعد از کودتای 28 مرداد 1332 در جهت حفظ منافع شاه و استعمارگران پشت صحنه، این سازمان آموزش های خود را از دو سازمان فوق الذکر می گرفت، که به سازمانی مخوف در ذهن مردم تبدیل شده بود، هر جایی که اسمی از ساواک می آمد با توجه به اقداماتی را که از بدو تاسیس ( 1335)، انجام داده بود لرزه بر جان مردم می افکند، ساواک تشکیلاتی گسترده داشت، این سازمان سازمانی کاملا آمریکایی بود، که در خدمت شاه ومنافع آمریکا بود، و همیشه مردم را که ادعای استقلال می کردند سرکوب و شکنجه می کرد مخالف تحولات در ایران بود، جنایات و شکنجه هایی برضد معترضان که در طول تاریخ به راحت بگویم مشابه نداشت انجام می داد، که در نهایت بعد از مدت ها اعتبار خود را از دست داد و مردم بر علیه آن شدند، که ما در این تحقیق به آن می پردازیم.

 فصل اول – کلیات

 1- طرح مسئله تحقیق و تعریف موضوع تحقیق: نقش و اقدامات سیاسی ساواک قبل از انقلاب ما در این تحقیق باید تعریفی عامیانه و درست از موضوع تحقیق ارائه دهیم. ساواک، سازمان جاسوسی در جهت حفظ منافع شاه و استعمارگران که بعد از کودتای 28 مرداد 1332 توسط سازمان آمریکا (سیا) و اسرائیل (موساد) در سال 1335 تاسیس شد.

 2- اهداف و اهمیت تحقیق: هدف از این تحقیق درباره موضوع ساواک این بوده که به اطلاعات مفید، کلی و روشنی دست پیدا کند ، که دیگران، دوستان و خود بنده را از اقدامات این سازمان آگاه سازد. و چون به ما می فهماند که در این ... زمانی چه بر سر ایران آمده از اهمیت بالایی برخوردار است.

 3- سوال اساسی: نقش و اقدامات تشکیل ساواک قبل از انقلاب چه بوده؟

 4- فرضیه: ساواک بر اساس سازمان سیا و موساد در جهت حفظ و تامین منافع استعمارگران و شاه ، در سال 1335 بعد از کودتای 28 مرداد 1332 تاسیس ، که فعالیتهای جاسوسی در ایران، و توسط موساد و سیا آموزش داده و اقدام به خرابکاری می کردند؟

 5- تعریف مفاهیم

1- سیا، سازمانی است وابسته به آمریکا

 2- موساد، سازمانی است وابسته به اسراییل

 6- روش تحقیق: در این تحقیق از روش توصیفی – تاریخی و از نوع آزمون فرضیه می باشد.

7- سازماندهی تحقیق: این تحقیق در چهار فصل تهیه شده که در ابتدای تحقیق ، به فهرست مطالب، چکیده و ذکر مقدمه، و سپس در فصل اول یا کلیات به طرح مسئله و تعریف موضوع تحقیق ، اهداف و اهمیت تحقیق سوال اساسی، فرضیه، تعریف مفاهیم، روش تحقیق، مشکلات و محدودیتهای تحقیق پرداخته شده ، و در فصل دوم به شرح موضوع تحقیق، فصل سوم به نتیجه گیری و فصل چهارم منابع می باشد ، پرداخته شده است. تاریخچه وعملکرد ساواک: این سازمان در سالهای میانی دهه 30 با کمک سازمان جاسوسی آمریکا(سیا)، انگلیس اسرائیل(موساد) تأسیس شد. شاه از همان ابتدا تیمور بختیار؛ فرمانده نظامی تهران را که به خشونت معروف بود به ریاست آن منصوب کرد . کارشناسان سیا ساواک در ایران به طور فعال به آموزش متدهای خبرچینی و جمع آوری اطلاعات مربوط به مخالفان رژیم شاه، به اعضای ساواک پرداختند. مقامات ومأموران آن عمدتا" از مأموران فرمانداری نظامی و رکن دو ارتش وشهربانی تأمین می شدند ووظیفه ی اصلی این سازمان شناسایی ونابود کردن کلیه ی کسانی بود که به نحوی با دیکتاتوری شاه به مخالفت بر می خواستند وطبق منابع موثق غربی، ساواک برای این منظوراز هر ابزاری از جمله شکنجه استفاده می نمود. طبق گفته ی یک کارشناس سابق اطلاعاتی آمریکا، سیا به نام «جسی جی لیف» (jesse j.leaf) تکنیکهای شکنجه توسط سیا به اعضای ساواک تعالیم داده می شد. پس از انقلاب وسرنگونی استبداد شاهنشاهی سال57،یک حلقه فیلم در رابطه با این سازمان پیدا شد که توسط سازمان سیا برای آموزش ساواک در شکنجه دادن زنان شناخته شده بود. ساواک نخست به منظور شناسایی وبازداشت اعضای حزب توده تأسیس شد، اما فعالیت خود را بسط داد وبه جمع آوری اطلاعات و زیر نظر گرفتن هرگونه مخالفان حکومت پهلوی، دانشجویان دانشگاه ها، اتحادیه های کارگری و همینطور روحانیون شیعه و نویسندگان، ژورنالیست ها و شخصیتهای ادبی به منظور اعمال سانسور پرداخت. این سازمان همچنین عملکردهای برون مرزی، خصوصا" در خبرچینی و تحت نظرقرار دادن دانشجویان ایرانی مخالف حکومت در خارج از کشور هم داشت. در واقع از سال1342 به بعد بود که شاه به سازمانهای امنیتی خویش از جمله ساواک توسعه بخشید، بطوریکه از5300 مأمور تمام وقت، و تعداد بسیار اما نامعلومی از خبرچینان، پاره وقت تشکیل می شد. ساواک در سرکوبی عناصرضد نظام سلطنتی فعالیت های گسترده ای داشته است. این سازمان به عنوان عامل شکنجه واعدام مخالفین به ویژه انقلابیون ایران شناخته می شود، چنانکه بین سالهای 1350 تا 1355، 368 تن از چریکهای مخالف رژیم را به قتل رسانده وبین سالهای 1350 تا 1357 (قبل ازسرنگونی رژیم شاهنشاهی) حدود 100 زندانی سیاسی را اعدام نموده است. تکنیکهای شکنجه گری ساواک: بخشی از این تکنیکها شامل : کشیدن ناخن با ابزارهای گوناگون ، وارد کردن شوک الکتریکی، شلاق زدن، داخل نمودن خورده شیشه یا آب جوش در مقعد، بستن وزنه سنگین به بیضه، کند وکشیدن دندان ها و ناخن، ریختن آب سرد در حین خواب بر سر زندانیان و اسیران، آزار واذیت روحی، لخت کردن زنان ولمس بدن و... در معرض دید همسران آنها و.... اهدف تشکیل ساواک چه بود؟ ساواک تأسس شد تا به قعالیتهای مخربی که در داخل وخارج انجام می شد وبرای ایران خطرناک بودپایان دهد. در ایران نیز مانند هرجای دیگر خائنان- جاسوسان آشوبگران وخرابکاران حرفه ای به سر می بردند که حضورشان می بایست به دولت و نیروهای نظامی اطلاع داده می شد؛ این وظیفه بر عهده ی ساواک بود. جمله ی بالا گوشه ای از سخنان شاه در مورد اهداف تشکیل ساواک می باشد. در قانون تشکیل ساواک نیز به گونه ای دیگرهدف از تشکیل ساواک ، حفظ امنیت کشور وجلوگیری ازتوطئه ها وفعالیتهای مخالف کشور بیان شده بود. اما آیا واقعا" ساواک برای حفظ امنیت کشور به وجود آمد؟ و آیا واقعا" ساواک منافع کشور و مردم را در نظر داشت؟ با نگاهی گذرا به فعالیت و عملکرد20 ساله ساواک و موجودیت آن سازمان، امر دیگری بر ما آشکار می شود. شاید بتوان گفت تنها چیزی که برای ساواک مهم نبود منافع کشور ومردم بود. ساواک و سردمداران آن فقط به حفظ حکومت استبدادی محمدرضا شاه فکرمی کردند پس از دید ساواک، حفظ حکوت شاه برابربا حفظ امنیت کشور بود. از این رو سعی داشت از ایجاد هرگونه فعالیتی که برضدشاه وحکومت او صورت می گرفت، جلو گیری کند. هدف دیگر از تشکیل ساواک برخورد با کمونیسم وجلوگیری از گسترش آن در ایران بود، اتحاد جماهیر شوری پس از جنگ جهانی دوم، به عنوان دشمن اصلی آمریکا مطرح شد. شوروی در اثنای جنگ جهانی دوم با اشغال کشورهای اروپای شرقی، حکومتهای کمونیستی را در آنها برسر کار آورد و در این رهگذرکشورهای دیگر همسایه نیز در معرض تهاجم کمونیسم قرار گرفتند. ایران که همسایه ی جنوبی شوروی با مرز طولانی مشترک بود نیز در معرض خطر کمونیسم قرارداشت وازاین روآمریکا با مقابله با حرکتهای کمونیستی درایران پرداخت. مردم ایران به دلیل علاقه شدید به مذهب شیعه، مخالف کمونیسم وگسترش آن بودند. امریکا وشاه با آگاهی از این امر، می کوشیدند که هدف اصلی از تأسیس ساواک را جلوگیری از ورود و گسترش کمونیسم بیان کنند. مسئولان ساواک نیز با توجه به این امر هرگاه حرکتی علیه رژیم شاه صورت می گرفت آن را به کمونیستها منسوب میکردند تا مردم را نسبت به آنها بدبین کنند. هدف دیگر از تشکیل ساواک؛ حفظ منافع اطرافیان شاه وکشورهای استعماری خصوصا"آمریکا بود. آنها که مخالفان رژیم؛ خصوصا" روحانیون وگروه های مبارز مذهبی را مانع رسیدن به اهداف خود می دیدند با تشکیل وحمایت از ساواک، سعی داشتند مانع فعالیتهای آنها شوند . هدف دیگر از تشکیل ساواک: نیاز به وجود یک سازمان گسترده و قدرتمند برای کشور وخنثی سازی مخالفتها علیه رژیم در آن زمان بود. البته قبل از تشکیل ساواک، رکن 2 در ارتش، دایره سیاسی یا آگاهی در شربانی ونیز فرمانداری نظامی تهران وجود داشت، ولی هرکدام وظیفه خاصی داشتند، ورابطه منظم ومنسجم بین این نهادها وجود نداشت. بنابراین وجود تشکیلاتی منسجم و گسترده در جهت حفظ امنیت و تثبیت پایه های رژیم و تأمین منافع امپریالیسم آمریکا ضروری به نظرمی رسید. هدف دیگر از تشکیل ساواک: اشاعه فرهنگ استعماری وسرکوب فرهنگ انقلابی ضد امپریالیسمی: آمریکا در جهت حفظ وتأمین منافع خود، سعی داشت فرهنگ اصیل مردم یک سرزمین را از بین برده وفرهنگ خود را غالب کند. سرکوب شدید فرهنگ های ملی - مذهبی وضد امپریالیسمی، بعد از کودتای 28 مرداد 1332 که خفقان وسانسور چندین ساله ای را به دنبال داشت، نشاندهنده ی یورش سیا ودیگر سازمانهای جاسوسی به دستاوردهای مردم وسنت های اصیل مذهبی ملی و انقلابی جامعه بود. سازمان اطلاعات وامنیت کشور- در راستای همین هدف و به طور جدی - وظیفه ی سرکوب فرهنگ ضد استعماری و انقلابی مردم را بر عهده گرفت و در اشاعه ی فرهنگ بی بند وباری استعماری کوشید. دوران فعالیت ساواک: به موجب لایحه تشکیل سازمان اطلاعات وامنیت کشور که در 23 اسفند1335 با 5 ماده از تصویب مجلس شورای ملی گذشت، ساواک بخشی از نخست وزیری بود و رئیس آن به عنوان معاون نخست وزیر انجام وظیفه می کرد: رئیس ساواک مستقیما" با شاه در تماس بود وتبدیل به قدرتی شد که حتی وزارت دادگستری اجازه دخالت در فعالیت و عملیات آن را نداشت. وظایف قانونی ساواک عبارت بوداز جمع آوری و کسب اطلاعات لازم برای حفظ امنیت کشور، کشف شبکه های جاسوسی وکسب اطلاعات درباره ی سازمان ها وشخصیت هایی که قوانین وامنیت ملی را نادیده می گیرند ودر تلاش برای براندازی رژیم ویا سوءقصد به اعضای خانواده سلطنتی وبه راه انداختن جنگ مسلحانه اند. در واقع دامنه فعالیتهای یک سازمان امنیتی، یعنی جاسوس وضد جاسوس بسیار وسیعتر بود. رؤسای ساواک: 1- تیمور بختیار 2- حسن پاکروان 3- نعمت الله نصیری 4- ناصر مقدم . اولین دوره ی فعالیت ساواک: شاه ااز همان ابتدا تیمور بختیاررا از سال 1335 به ریاست ساواک منصوب کرد، بختیار که تا سال 1340 رئیس این اداره بود؛ در سال 1339 متهم شد که به کمک ایل بختیاری ودوستان وطرفداران خود در ارتش قصد براندازی رژیم را دارد. بدین دلیل ازکار برکنار شد، به اروپا سفر کرد وبعد از مدتی به عراق رفت ودر آنجا با برخورداری از حمایت حزب بعث وحزب توده به فعالیت علیه رژیم ایران پرداخت وسرانجام توسط یکی از اطرافیانش به قتل رسید. در سالهای ریاست تیمور بختیار، ساواک فاقد هرگونه سازمان منسجم بود وفقط باحدود 150 نفر اداره می شد. در واقع در5/3 سال ریاست تیمور بختیار بر ساواک، علاوه برخود او گرداننده های اصلی این سازمان؛ پاکروان معاون یکم عملیاتی؛ سرتیپ علوی کیا؛ معاون دوم عملیاتی؛ سرتیپ مصطفی امجدی وسرلشگر امجدی بودند. دومین دوره ی فعالیت ساواک: ریاست پاکروان در فروردین 1340 شروع وتا فروردین1350 ادامه داشت. در واقع در این دوره ی 10 ساله، ظاهرا" ساواک دو رئیس داشت، یعنی سرلشگر حسن پاکروان وارتشبد نعمت الله نصیری، در حالی که گرداننده ی اصلی ساواک ارتشبد حسین فردوست بود. فردوست در سال 1340 اندکی پس از اینکه پاکروان حکم ریاست ساواک را از دست شاه گرفت به دستور محمد رضا شاه مأمور تجدید وراه اندازی سازمان اطلاعات وامنیت کشورشد وتا 20 فروردین 1350 با حفظ سمت در دفتر ویژه سلطنتی به عنوان قائم مقام ساواک فعالیت می کرد. در این دوره که دوره ی سازماندهی وآموزش ساواک نامیده می شود، ساواک از طرفداران بختیار تصفیه شد وهیأت مستشاری آمریکا که نقش ریاست واقعی ساواک را به عهده داشت از ساواک کنار گذاشته شد و به جای آن مأموران اسرائیلی (فلسطین اشغالی) وارد صحنه سیاسی واطلاعاتی ایران شدند. پاکروان در سال 1343 برکنار ونصیری، نظامی وفادار به محمد رضاشاه جایگزین اوشد. خلاصه دراین دوره بود که ساواک به سازمانی منظم و مقتدر باحدود5000 پرسنل تبدیل شد وتوانست چه در داخل و چه در خارج از کشورنقش خودرا برای حفظ سلطنت وتثبیت نظام به نحوی که دستگاه حکومتی انتظار داشت انجام دهد . سومین دوره ی فعالیت ساواک: شامل سالهای ریاست تمام عیار نصیری است. در این سالها پرویز ثابتی وسرلشگر علی معتضد که هردو در امور عملیاتی از تجربه ی زیادی برخوردار بودند نصیری را احاطه کردند وبا رفتن فردوست درفروردین 1350 وسپهبد ناصر مقدم از ساواک ، معتضد قائم مقام ساواک وثابتی مدیر کل اداره ی سوم شد. البته مدتی بعد مقدم به اصرار فردوست بار دیگر به ساواک بازگشت ورئیس اداره ی دوم شد. و سرانجام دوره ی چهارم یعنی دوره ی آخر فعالیت ساواک: در ماه های آخر سلطنت محمد رضا شاه با برکناری نصیری و معتضد، ریاست سپهبد مقدم آغاز می شود و سرانجام باپیروزی انقلاب در 22 بهمن 57حیات 22 ساله ی این سازمان که از مهمترین سازمانهای اعمال کنترل نظام پادشاهی بود، به پایان رسید. شاه نصیری را به سفارت پاکستان و معتضد را به سفارت سوریه فرستاد. ریاست ساواک برای مقدم به قیمت جانش تمام شد. تشکیلات ساواک: سازمان اطلا عات وامنیت کشور (ساواک) از سه قسمت اصلی تشکیل می گردید: حوزه ریاست، ادارات کل و ساواک ها (ساواک تهران، ساواک استانها و ساواک شهرستانها). همچنین ساواک نمایندگی هایی در خارج از کشور نیز داشته است. ساواک در ابتدا بر اساس الگوی دو سازمان اطلاعات خارجی وامنیت داخلی آمریکا-CIA،FBI - توسط آمریکایی ها برنامه ریزی شد و در سالهای بعد خصوصا" در دوران قائم مقامی حسین فردوست در ساواک تکمیل واصلاح شد. حوزه ی ریاست ساواک: سازمان مرکزی ساواک عبارت بود از رئیس ساواک، قائم مقام ساواک، رئیس سازمان اطلاعات خارجی، مدیر کل، معاون مدیر کل، رئیس اداره، رئیس دایره ورئیس شعبه. در نمودار سازمانی ساواک که درسال 1352 تهیه شد و از اسناد ساواک به دست آمده است،حوزه ریاست ساواک از قسمت های زیر تشکیل شده است:

 1- دفتر ریاست ساواک

 2- دفتر قائم مقام ساواک

 3- صندوق ویژه

4- مشاوران رئیس ساواک

 5- کنترلی

6- بازرسی کل

 7- دبیر خانه شورای امنیت ملی

 8- پیمان ها با توجه به اینکه نمودار سازمانی سال1352 از اسناد ساواک به دست آمده ونیز دو سال بعد از خروج فردوست از ساواک تهیه شده است، از سندیت واعتبار بیشتری برخوردار است . ادارات کل ساواک: ساواک در ابتدا دارای هشت اداره ی کل بود که بعدا"-در زمان قائم مقام حسین فردوست- اداره ی کل نهم(تحقیق) با همکاری موساد به آن اضافه شد . همچنین اداره ی کل آموزش نیز پس از خروج گروه آموزشی موساد در سال 1344 تشکیل شد وآموزش کارکنان ساواک را برعهده گرفت. هریک از ادارات کل براساس وظایفی که داشتندبه چند اداره وبخش تقسیم می شدند. اداره کل یکم(امور اداری): این اداره، اداره کل یکم وظایف ذیل را برعهده داشته است:

 «1- اجرای امور اداری، مقام ریاست ساواک وقائم مقام ریاست ساواک؛ 2- بررسی سازمان ووظایف ساواک با نظر متخصصین ومسئولین مربوطه ونگاهداری آنها 3- تهیه ی نشریات وفرم های اداری وکنترل در اجرای آنها...» اداره کل دوم(جمع آوری اطلاعات خارجی): در خاطرات فردوست، در مورد اداره ی کل دوم چنین آمده است اداره ی کل دوم ، اداره کل کسب اطلاعات خارجی بود که پس از کسب اطلاعات، آن را برای بررسی به اداره ی کل هفتم ارسال می داشت...» اداره ی کل دوم از دوطریق کسب اطلاعات می کرد:

 1- از طریق پایگاه های برون مرزی؛ 2- ازطریق ایجادپایگاه در کشورهدف؛ ودر واقع بیشتر اطلاعات از این راه کسب می شد اداره کل سوم (امنیت داخلی): اداره کل سوم مهمترین بخش ساواک بوده است ومعمولا" ساواک با این اداره کل شناخته میشده است. این اداره کل، گسترده ترین تشکیلات ساواک را داشته است وزیر نظر رئیس ساواک اداره می شد.وظیفه اصلی آن حفظ وتأمین امنیت داخلی بوده است. اداره کل چهارم(حفاظت): اداره کل چهارم وظیفه حفاظت پرسنل، اماکن واسناد ساواک وهمچنین وظیفه حفاظت وزارتخانه ها،ادارات ومؤسسات دولتی وملی را برعهده داشته است. اداره کل پنجم( فنی): اداره کل پنجم وظیفه امور فنی وتهیه و مراقبت از وسایل فنی و... را بر عهده داشته است. اداره کل ششم(امور مالی): در این اداره کل فقط بودجه علنی ساواک هزینه می شده است که از زمان تأسیس ساواک نیمی از آن را نخست وزیری ونیم دیگر را وزیر جنگ تأمین می کرد تا به نام ساواک بودجه ای به مجلس نرود. اداره کل هفتم(بررسی اطلاعات خارجی): اداره کل هفتم، بررسی اطلاعات ارسالی از اداره کل دوم را بر عهده داشت وبه دلیل ارتباط مستقل وظایف اداره کل هفتم با اداره کل دوم، سازمان آن دو مطابق با هم بود. اداره کل هفتم با بررسی اطلاعات واصله ازاداره کل دوم ونیز بررسی کتب،مجلات وروزنامه های مربوط به کشورهای هدف ونیز اخبار رادیویی روزانه ارسالی از طرف وزارت اطلاعات وقت، هرماه یک بولتن راجع به یکی از کشورهای هدف تهیه وتنظیم می کرده و وضع کشور مربوطه را تبیین می کرده است. فردوست در خاطرات خود اداره کل دوم واداره کل هفتم را «سازمان اطلاعات خارجی» نامیده است که هردواداره مذکورزیر نظر یک رئیس فعالیت می کرده اند. اداره کل هشتم (ضد جاسوسی): اداره کل هشتم که از بدو تشکیل ساواک توسط آمریکایی ها ایجاد شد وبر اساس نمودار سازمانی آنها بادقت سازمان یافت. این اداره از اهداف اصلی کشور های غربی در ساواک بود ودر طول موجودیت ساواک، رؤسای MI6 سفارت انگلستان وCIA سفارت آمریکا مرتب با آن در ارتباط بودند واطلاعات مفید وضروری را دریافت می کردند. این اداره کل در مرکز به طور مستقیم عمل می کرد ودر درون برخی ساواک ها که اهداف ضد جاسوسی وجود داشت یک اداره ی ضد جاسوسی ایجاد کرده بود. اداره کل نهم(تحقیق):اداره کل نهم با کمک وآموزش اسرائیلیها در زمانی که فردوست قائم مقامی ریاست ساواک را بر عهده داشت، توسط ایشان ایجاد شد، وظیفه این اداره تحقیق وبررسی سوابق افراد وپرسنل ساواک ودیگر سازمان ها به - درخواست خود آنها بود. ساواکها: از لحاظ ساختار تشکیلاتی به سه دسته تقسیم می شدند: ساواک های استان ها، ساواک های شهرستانها ساواک تهران. ساواک استان وشهرستانها: ترکیب ساواکهای استانها از نظر تعدادپرسنل متناسب با میزان فعالیت وجمعیت وتعداد ساواکهای ناحیه (شهرستان) بود ولی هر ساواک استان دارای تشکیلات زیر بود: رئیس- معاون- دفتر- شعبه امنیت- شعبه حفاظت- شعبه فنی- شعبه تحقیق- شغبه برون مرزی در ساواک استانهای مرزی- شعبه ضد جاسوسی . ساواک شهرستانها نیز دارای یک رئیس و2 الی3 رهبر عملیات وچند پاسدار بوده است. ساواک تهران: براساس نمودار سازمانی، ساواک تهران از بخش های زیر تشکیل می شده است: ساواک شهر ری؛ ساواک کرج؛ ساواک شمیران؛ دفتر؛ بخش مستقل بایگانی؛ اداره یکم عملیات؛ اداره دوم عملیات؛ اداره سوم پشتیبان عملیات. نمایندگی های خارج از کشور: نمایندگی های خارج از کشور از یک رئیس ویک کارمند تشکیل می شده اند. معمولا" رؤسای نمایندگی های خارج از کشور تحت عنوان دیپلمات درسفارتخانه های ایران مشغول به کار بودند ودانشجویان واتباع ایرانی را زیر نظر داشتند.ساواک همچنین از طریق وزارت خارجه ، شبکه وسیعی ایجاد کرده بود و آمد ورفت ایرانیان را به طور کامل کنترل می کرد. وزارت خارجه و نمایندگی های خارج از کشور، پایگاه اصلی ساواک بودند. خلعتبری می نویسد: ساواک در همه نمایندگی ها دارای سه نوع مأمور بوده: 1- یک یاچند مأمور که با اطلاع وزارت امور خارجه از تهران اعزام میکردند؛ اینها تحت پوشش وزارت خارجه بودند وبه دولت محل به عنوان عضو رسمی وسیاسی نمایندگی معرفی می شدند. 2- یک یاچند مأمور مخفی شناخته نشده که با سمت وتحت عنوانی در نمایندگی مشغول بودند؛اینها ممکن است کارمندان رسمی(اداری یا سیاسی) وزارت امور خارجه باشند که مخفیانه با ساواک همکاری داشتند ویا ممکن است از ایرانیان یاافراد محلی باشند که به عنوان کارمند محلی نمایندگی انتخاب می شدند. 3- یک یا چند کارمند جزء محلی مانند: راننده یا پیشخدمت(ایرانی یا محلی). ساواک در خارج از کشور هدفش کنترل دانشجویان و ایرانیان مترقی خارج از کشور بود. ساواک برای سرکوب نیروهای مخالف در خارج از کشور علاوه بر دایر کردن شعبات متعدد ونفوذ در سفارتخانه های ایرانی در کشور هایی چون آمریکا، انگلیس و...با پلیس این کشورها ونیروهای اطلاعاتی وامنیتی آنها همکاری متقابل داشته است . . انحلال ساواک: ساواک، نهادی که شاه آن را چشم و گوش خود می دانست با اوج گیری قیام اسلامی مردم ایران عملا فلج شده و کارایی خود را از دست داده بود. دیگر در میان مردم دیوار توهم و ترس از ساواک شکسته شده بود و از ساواک نیز کاری ساخته نبود. یکی از خواسته های مردم آن روزها، انحلال ساواک بود. دولت شریف امامی انحلال ساواک را در زمره اصلاحات و برنامه های خود قرار داده بود.ولی وقتی از طرف یکی از وزرای شریف امامی پیشنهاد انحلال آن به شاه داده می شود، شاه ضمن رد پیشنهاد از قدرت وعظمت ساواک سخن گفته بود. انحلال ساواک مجددا در دولت دکتر شاپور بختیار که سیاست فریب افکار عمومی را در پیش گرفته بود، مطرح شد. لذا بختیار در روز 14 بهمن 57 لایحه انحلال ساواک را به مجلس برد تا شاید به خیال خود بتواند کینه و نفرتی را که ساواک با 22 سال خیانت و خونریزی و به شهادت رسانیدن هزاران ایرانی مسلمان ایجاد کرده بود، یک شبه از دل ملت ایران بیرون ببرد لایحه مذکور به تصویب مجلس شورای ملی و مجلس سنا رسید. ولی سیر سریع انقلاب اسلامی در روزهای بعد و پیروزی شکوهمند آن در 22 بهمن ، ساواک را نیز مانند دیگر سازمانها و نهادهای رژیم پهلوی از بین برد. نتیجه گیری با اوج گیری نا آرامیهای قبل از انقلاب در ایران، شاه دستور انحلال ساواک را داد و رئیس پیشین ساواک تیمسار نصیری که در آن زمان سفیر در پاکستان بود به ایران فراخوانده شد و به زندان افتاد که این اقدامات نتیجه ای در بر نداشت. با پیروزی انقلاب، نصیری دادگاهی شد و در نهایت دادگاه انقلاب رای به اعدام وی داد. پرویز ثابتی معاون او نیز به اسرائیل گریخت. برخی دیگر از اعضای آن هم چون حسین فردوست که از نزدیکان شاه و سران ساواک بود پس از انقلاب تنها به انفصال از خدمت محکوم شدند. اما با این حال آنان به همراه بسیاری از اعضای رده های میانی و پایینی سابق ساواک در تشکیل وزارت اطلاعات و سازماندهی آن با جمهوری اسلامی همکاری کردند. با اینکه ساواک بعد از 22 سال فعالیت، که دست قدرتهای بزرگ و بیگانه به وضوح در سازماندهی ، آموزش و هدایت آشکار بود، و تمام ابزارهای مخالفت ، علیه مخالفان را در دست داشتند که در برابر ملت اسلامی ایران قد علم کرده بود با ایستادگی مردم و سیر انقلاب به رهبری امام خمینی نتوانست حکومت فاسد پهلوی را پا برجا و محکم نکه دارد که در سال 1357 با پیروزی انقلاب اسلامی از بین رفت.

منابع:

 1- جمعی از نویسندگان، انقلاب اسلامی ایران، سال 1386

 2- The wenpons of terrorism:tor ture at internet. Org

۳- ابراهیمیان، ایران بین دو انقلاب ، بی تا

 4- افراسیابی، بهرام، ایران و تاریخ، سال 1364

 5- منصوری ، جواد، سیر تکوینی انقلاب اسلامی، سال 1375

6- ر.ک .: پاره ای از اسناد ساواک، کنفدراسیون دانشجویان و محصلین ایرانی در خارج از کشور

 7- موسسه مطالعات و پژوهش سیاسی؛ جستارهایی از تارخی معاصر ایران : ظهور و سقوط سلطنت پهلوی

 8- ازغندی، علیرضا، تاریخ تحول سیاسی و اجتماعی ایران، 1384

 9- بخارایی راد؛ تقی؛ ساواک و نقش آن در تحول رژیم پهلوی ، 1378

10- معاونت بررسی های استراتژیک ، ساواک،بی تا 11

- فردوست: ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، 1370

12- مدنی، سیدجمال الدین: تاریخ سیاسی معاصر ایران، 1369

13- مرکز اسناد انقلاب اسلامی، پرونده عباسعلی خلعتبری در دادگاه انقلاب

14- کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی، پاره ای از اسناد ساواک، 1357

آشنایی با کارگاههای صنعتی

کارگاه
محلی که در آن افرادی با استفاده از ابزار و ماشین آلات کار کرده قطعه ای را تولید یا تعمیر میکنند.کارگاه در لغت به معنای کارخانه، محل کار و در اصطلاح حقوق منظور از کارگاه، سازمانی است که برابر طرح پیش بینی شده به طور دائم مقداری وسایل مادی و انسانی را برای انجام یک فعالیت اقتصادی و به منظور ارضاء حوائج مراجعان خود به کار می‌گیرد.
ایمنی در کارگاه
کارگاه باید طوری باشد که شخص در آن احساس ایمنی کامل نموده و بتواند به راحتی و با حداکثر راندمان به کار خود ادامه دهد.به همین دلیل علاوه بر شرایط خصوصی هر کارگاه شرایط عمومی زیر در کارگاه باید رعایت شود.

نظم و ترتیب در کار :
نظم و ترتیب در کار باعث جلوگیری از اتلاف وقت ،عصبانیت و گفتگوی غیر ضروری می شود.
چیدمان ابزار
قسمتهای از ابزارها که بوسیله دست هدایت میشوند باید از نظر طراحی طوری باشند که براحتی در دست قرار گیرند . مانند وسایل اندازه گیری، دستگیره ماشین ها و......
روشنایی
محل کار باید طوری باشد که:اولا نور کافی داشته باشد .ثانیا نور غیر مستقیم بتابد.
یکی دیگر از عوامل فیزیکی محیط کار روشنایی است ، پیشرفت صنایع و نیاز روزافزون به بازده بیشتر ایجاب می کند که کار در محیطهای بسته در شب و روز ادامه پیدا کند و در همین راستا استفاده از منابع روشنایی مصنوعی از اهمیت ویژه ای برخوردا ر است . چرا که کمبود آن درمحیط کار علاوه بر ایجاد خستگی اعصاب ، صدمات دیگری به سلامت و بینایی کارکنان وارد می کند . نور نه تنها برای رؤیت اشیاء و انجام کار ها مورد استفاده قرار می گیرد بلکه از آن به عنوان عاملی برای ایجاد محیط کاری مطبوع و دلپذیر استفاده می شود . بنابراین میزان نور با توجه به اهمیت و نوع کار و درجه ظرفیت و دقت مورد نیاز در آن می بایست در حدی تأمین گردد که کارگران بتوانند وظایف خود را به راحتی انجام دهند. به طور کلی یک سیستم روشنایی مناسب و کافی اثرات مثبت زیر را خواهد داشت :
1- میزان رغبت کار در کارگران افزایش می یابد.
2- دقت عمل در کار بیشتر می شود.
3- بازده کاری افزایش می یابد.
4- سلامت چشم و قدرت بینایی کارگر محفوظ مانده و خستگی اعصاب کمتر می شود.
5-کار بهتر ، دقیق تر انجام شده و از میزان حوادث حین کار کاسته می شود.
مناسب بودن یک سیتم روشنایی فقط به کافی بودن میزان روشنایی نیست بلکه توزیع نور می بایست مطلوب باشد ، درخشندگی سطوح چشم زدگی ایجاد نکند و سایه های مزاحم به وجود نیاورد .
منابع نور به دو گروه تقسیم بندی می شوند که عبارتند از :
الف - منابع طبیعی
که مهمترین آنها خورشید است و میزان روشنایی آن برحسب محل جغرافیایی ، فصل و شرایط هواشناسی متغییر است . برای بهره گیری ازروشنایی طبیعی می بایست در طراحی ساختمان ، سطح پنجره ها و موقعیت آنها توجه ویژه ای داشت.
ب- منابع مصنوعی :
جهت تأیید روشنایی مصنوعی از لامپ ها بهره گرفته می شود لامپ ها در انواع مختلف موجود هستند و هر کدام کاربرد خاصی دارند مثل لامپ های رشته ای ، فلورسنت و ... لامپ ها می بایست طوری نصب شوند که باعث خیرگی چشم یا انعکاس نور در سطوح کارگاه نشوند و در عین حال نور در کلیه قسمتهای کارگاه توزیع شود . در مواردی که برای انجام کارها به روشنایی بیشتری علاوه بر روشنایی عمومی کارگاه نیاز باشد می بایست روشنایی موضعی از طریق نصب لامپ در طرف چپ سطح کار فراهم شود . به هر حال اگر احساس می کنید . میزان روشنایی محل کارتان مناسب و کافی نیست به مسئولین مربوطه اطلاع دهید.
مهندسان بهداشت حرفه ای امور HSE میزان روشنایی محلهای کاری را به طور دوره ای اندازه گیری و ارزیابی کرده وبا دخالت در طراحی روشنایی در تأمین روشنایی مناسب سطوح کاری تلاش خواهند کرد. بنابراین شما می توانید مشکلات خود را در این زمینه با آنها در میان بگذارید.
نمونه هایی از رعایت مقررات ایمنی و پیشگیری از حوادث در اکثر کارگاهها لازم است اجرا شود به شرح زیر است:
1-آگاهی از خطراتی که در هر کارگاه وجود دارد قبل از ورود به آن کارگاه.
2-رعایت نظم و ا نضباط لازمه اطمینان و جلوگیری از خطرات است.
3- کنترل ابزارها و وسایل قبل از شروع به کار .(چون ابزارهای معیوب خطراتی به دنبال دارند)
4-بازی کردن یا دعوا کردن در کارگاه خطرات غیر قابل جبرانی در پی دارد.
5-آزاد گذاشتن محل عبور و مرور و جلوگیری از برخوردها.
6- عاری بودن کف کارگاه از مواد لغزنده نظیر روغن،گریس،آب صابون و....
7-جلوگیری از سقوط اشیاء و اشخاص از طریق صحیح قرار دادن اشیاء در محل خود.
8- اطمینان از بریدگی یا زدگی سیم هایی که داخل لوله نیستند مثل: سیم دریل،سیم دو شاخه وسایل برقی و ....
9- تحت کنترل بودن و در دسترس بودن وسایل ضد حریق مثل کپسول آتش نشانی .
10- دور نگهداشتن پارچه و موادی که به راحتی آتش میگیرند از محل جرقه.
11-عدم دستکاری ماشینی که با طرز کارآن آشنایی نداریم چون امکان سانحه در همان ابتدا وجود دارد.
12-استفاده از کلاه، عینک و کفش ایمنی در محلهایی که احتمال سانحه وجود دارد.
13- اطمینان ازاینکه حفاظ وسایل روی وسیله باشد مثل سنگ فرز.
14- اعلام معایب و نواقص دستگاه به سرپرست مربوطه قبل از دستکاری آن.
15- باز کردن فیوز دستگاههایی که روی آنها تعمیرات برقی و غیره انجام میشود.
16- نگاه کردن به صحنه کار خود و عدم خیره شدن به کار دیگران.
17- پوشیدن لباس کار مناسب در کارگاه(گشاد نباشد، دارای نوار آویزان نباشد،بدون دکمه نباشد)
18-عدم استفاده از شال گردن،کراوات و چیزهایی از این قبیل.
19-عدم استفاده از انگشتر و حلقه و حتی ساعت هنگام کار.
20- عدم استفاده از وسایلی که با کار مربوطه تناسب ندارند.  
حوادث ناشی از کار، واقعیت ها و راهبردها
روز 28 آوریل هر سال – 8 اردیبهشت ماه – به یادبود قربانیان ناشی از صدمات شغلی (حوادث و بیماری ها)، روز جهانی ایمنی و بهداشت حرفه ای نامیده می شود. براساس یکی از تعاریف موجود، حوادث ناشی از کار، حوادثی هستند که درحین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می افتند. پیشگیری از بروز حوادث شغلی از ابعاد انسانی، اجتماعی و اقتصادی حایز اهمیت است. ابعاد اقتصادی یک حادثه شامل هزینه های مستقیم (وقفه در کار، انتقال مصدوم به مرکز درمانی، هزینه غرامت ها و...) و غیرمستقیم (وقفه در کار سایرین، هزینه ناشی از افت کمی و کیفی محصول، آموزش و آماده سازی فرد جدید...) است. بررسی ها نشان می دهد درمقابل هر حادثه ناشی از کار ثبت شده، 30 حادثه کوچک (منجر به گرفتن خدمات سرپایی) و 300 خطا (منجر به اتلاف وقت و کاهش ساعات کار) رخ می دهد و در هر حادثه، علاوه بر فرد حادثه دیده، کارفرمایان، سازمان تامین اجتماعی و جامعه، دچار خسارت های مختلف اقتصادی و اجتماعی خواهند شد. حمایت از کارگران دربرابر حوادث ناشی از کار سابقه ای طولانی در کشورهای مختلف دارد. اولین بار در آلمان، سال 1869 حمایت کارگران درمقابل حوادث، سال 1884 بیمه اجتماعی حوادث شغلی و سال 1877 مقررات پیشگیری حوادث شغلی تدوین شد. در آمریکا، سال 1886 اعلام اجباری حادثه به سازمان های مرتبط، در فرانسه، سال 1893 قانون حفاظت صنعتی تدوین شد.
با تاسیس سازمان بین المللی کار در سال 1919 تدوین و مقررات مربوط به ایمن سازی کار و پیشگیری از بروز حوادث، در کانون توجه این سازمان قرار گرفت.
حادثه، تعاریف متفاوت و مختلفی دارد. از جمله تعاریف حادثه می توان به تعریف رویدادی پیش بینی نشده در اثر خطای انسان و ضعف مدیریت و واقعه ای غیرمنتظره و برنامه ریزی نشده (سازمان بین المللی کار) اشاره کرد.
ماده 60 قانون تامین اجتماعی، حادثه ناشی از کار را حوادثی تعریف کرده است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می افتد. نکته مهم در این تعریف، آن است که همه حوادث روی داده در اوقات مشغول به کار (کارگاه، مؤسسات وابسته، ساختمان ها و محوطه آن، خارج محوطه به دستور کارفرما)، مراجعه به درمانگاه یا بیمارستان برای معالجه، اوقات رفت و برگشت از منزل به کارگاه و برعکس حوادث روی داده در حین نجات سایر بیمه شدگان نیز به عنوان حوادث ناشی از کار تلقی می شود.

حوادث ناشی از کار از سوی سازمان های مختلف در گروه های مختلف تقسیم بندی شده اند، این حوادث در سال 1923 در کنفرانس بین المللی آمارگران بر اساس علت بروز و در سال 1962 براساس علت بروز و نتایج، در سال 1968 از سوی سازمان ملل متحد بر اساس سن، جنس، تجربه، نوع شغل و روز از دست رفته کاری تقسیم بندی شدند و درنهایت سازمان بهداشت جهانی و سازمان بین المللی کار، این حوادث را بر اثر نوع حادثه، مواد، محیط کار، محل آسیب دیدگی، طبیعت صدمه و جراحت جسمی ناشی از حوادث، بررسی و تقسیم بندی می کنند.
همان گونه که گفته شد حوادث ناشی از کار برای کارگران، کارفرمایان، سازمان های بیمه گر و جامعه، عوارض مختلفی را به دنبال دارند که به شرح زیر قابل بررسی هستند:
1– عوارض حوادث ناشی از کار برای کارگران: حوادث ناشی از کار سبب درد و رنج ناشی از آسیب جسمی، احتمال معلولیت، عدم توانایی در انجام کار سابق، اثر روانی ناشی از محدودیت شغلی و کاهش حقوق کارگر می شود. درصورت معلولیت و مرگ کارگر، آثار مذکور شدیدتر است. درضمن کاهش درآمد، مشکلات را افزایش می دهد.
2- عوارض حوادث ناشی از کار برای کارفرمایان: آثار حوادث ناشی از کار برای کارفرمایان شامل کاهش تولید، کاهش کیفی محصول در اثر بکارگیری کارگر جدید به جای کارگر حادثه دیده، افزایش هزینه اضافه کار برای جبران کاهش تولید، تعمیر و تعویض قطعات ماشین آسیب دیده، هزینه آموزش و جایگزینی فرد جدید، اتلاف وقت و هزینه حقوقی و هزینه درمانی و پزشکی است. در کارگاه های کوچک این اثرات بیشتر نمود دارد.
3– عوارض حوادث ناشی از کار برای جامعه: در جامعه اثرات ناشی از کار به شکل کاهش درآمد خانواده، کاهش درآمد به دلیل خروج فرد از نیروی کار، تاثیر بر سازمان های پرداخت کننده خسارات نظیر سازمان تامین اجتماعی، افزایش هزینه بکارگیری فرد مجرب و مطلع و... قابل ارزیابی است.
عوامل مؤثر در بروز حوادث
عوامل مؤثر در بروز حوادث شغلی، شامل سابقه اجتماعی، عوامل محیطی، صفات شخصی (سرسختی، عصبانیت، عجله و بی باکی)، شرایط ناایمن، عمل ناایمن، اشتباه فردی، ضعف مدیریت، میزان تحصیلات و استفاده نکردن یا استفاده نامناسب از وسایل حفاظت فردی و خط مشی مدیریت است. از اعمال ناایمن می توان به مواردی مانند کار بدون مجوز، استفاده از ابزار معیوب، عدم توجه به اخطارها، عدم استفاده از وسائل حفاظت فردی، سرعت زیاد ماشین آلات، بلندکردن غلط بار، شوخی و تعمیر ماشین حین حرکت، می توان نام برد. از میان شرایط ناایمن هم می توان به مواردی نظیر بی دقتی در کار با مواد خطرناک، وجود ابزار و دستگاه های معیوب، بی نظمی در کار، فقدان علایم هشدار دهنده در محیط کار، صدای زیاد، روشنایی کم، فقدان تهویه و فقدان وسایل خاموش کننده حریق اشاره کرد.در میان عوامل فردی مؤثر در بروز حوادث هم، می توان به میزان تحصیلات، انگیزش، توانایی، مهارت، وضعیت جسمی و روحی، زمان عکس العمل نسبت به حادثه و آگاهی ایمنی فرد اشاره کرد و درنهایت در بین عوامل محیطی مؤثر در بروز این حوادث، می توان از مواردی نظیر حرارت، رطوبت، سرما، فشار، صدا، نور، طبیعت کار، کار در ارتفاع، لغزندگی کف کارگاه، پستی و بلندی کف کارگاه نام برد.
مهم ترین شاخص های رایج در بررسی حوادث شغلی، شامل ضریب تکرار، ضریب شیوع و ضریب شدت است. در محاسبات هر فوت و ازکارافتادگی برابر با 7500 روز از دست رفته (سازمان بین المللی کار)، هر فوت و از کارافتادگی 6000 روز (آمریکا)، قطع بازو از بالای آرنج 4500 روز، قطع ران از بالای زانو 4500 روز، کوری کامل دو چشم 6000 روز و کری کامل دو گوش 1750 روز از دست رفته محاسبه می شوند. مهم ترین دلیل بررسی حوادث ناشی از کار و جمع آوری اطلاعات مربوط به آنها پی بردن به برنامه ها و راه های لازم جهت جلوگیری از وقوع مجدد آنها است. در ایران نیز کلیه کارفرمایان موظف به ارسال فرم گزارش حوادث شغلی به اداره های تامین اجتماعی و کار هستند.
نتایج کلی بررسی حوادث
با بررسی حوادث شغلی، می توان توصیه های ذیل را برای کاهش موارد بروز چنین حوادثی و به حداقل رساندن آسیب های ناشی از آن، بیان کرد:
1– حادثه به دلیل عمل غیرایمن، وضع ناایمن، ماشین بی حفاظ، نقص بهداشتی محیط کار به وجود می آید.
2– عمل غیرایمن افراد، مسئول اکثر حوادث است.
3– وقوع حادثه قابل پیشگیری است.
4– چهار روش اصلی پیشگیری حادثه بازبینی مهندسی، ترغیب و تشویق، انضباط، تطبیق کارکنان با شرایط است.
5– روش های پیشگیری از حوادث مشابه روش کنترل کیفی و کمی تولید است.
6– مسئولیت عمده وقایع نامطلوب به عهده مدیران است.
7– سرپرستان و استادکاران افراد کلیدی در پیشگیری از حوادث هستند.
نکات ایمنی در خصوص کارگاهها و تجهیزات توزیع برق
1- در معابر عمومی به علایم هشدار دهنده که روی تابلو های برق و تابلو های سیار که کارگران نصب کرده اند توجه و مراقبت نمایید
2-از دستکاری به جعبه های انشعاب و باز کردن درب آنها و سایر تجهیزات برقی مثل تابلو های برق ، پایه های فلزی روشنایی ، دریچه ترمینال آنها و امثالهم خودداری نمایید
3- در صورتیکه حفاری جهت کابل برق احداث شده و یا کارگران مشغول به کار هستند مراقبت نمایید تا خطری متوجه شما نباشد। ضمنا مسیر حفاری که تا چند روز پر نمی شود به منطقه برق خود اطلاع دهید
4- در صورت مشاهده هر گونه اتفاق غیر منتظره در رابطه با تجهیزات برقی مثل تیر شکستگی ، آتش سوزی در تجهیزات برقی ، سیم پارگی و ... مراتب را فورا به اداره حوادث منطقه خود اطلاع دهید
5- در هوای بارانی و مرطوب ، تنه درختان و تیرهای برق بخصوص تیرهای فلزی را لمس نکنید।
6- از بچه مراقبت نمایید که به دریچه باز شده پایه های روشنایی فلزی نزدیک و دستکاری نکنند
7- در جاهاییکه تیرهای سیمانی برق روی هم انباشته شده و خطر لغزش تیرها وجود دارد ، بچه ها را محافظت نمایید।
8- سیم های لخت که از روی تیرهای برق به سطح پایین یا زمین افتاده هرگز دست نزنید
9- مراقبت نمایید ، اشیاء فلزی مثل آنتن تلویزیون به سیم های برق نزدیک نشود
10- اشیاء فلزی را در ساختمان یا معابر به سیم های برق نزدیک نکنید.१
11- ماشین خود را مقابل پست های زمینی پارک نکنید
12- در صورتیکه اختلالی در برق منزل دارید ، هرگز تجهیزات برقی بیرون مثل جعبه انشعاب ها را باز و اقدام به تعمییر نکنید و هرگز از تعمیرات الکتریکی نخواهید این کار را نکنید
13- ماشین های مخصوص مثل جرثقیل و کامیون و کمپرسی در موقع عبور یا مانور به شبکه برق نزدیک و ایجاد خطر شود।بایستی این مورد را توجه نمایید
14- در رانندگی دقت نمایید بخصوص در شبها که وسیله خودرو به تجهیزات برقی اصابت نکند
15- لوله های فلزی محافظ کابل جعبه انشعاب و سایر متعلقات را هرگز دست نزنید
16- چراغ های خاموش روشنایی را در اسرع وقت به نگهبانی منطقه اطلاع دهید
17- از شبکه های برق اقدام به گرفتن برق غیر مجاز نکنید و سایر تخلفات مشاهده شده را به نگهبانی منطقه اطلاع دهید
18- اگر افرادی در ارتباط با برق مراجعه نمایید ، کارت شناسایی در خواست و مراقبت نمایید که افراد مشکوک نباشند
19- در موقع نصب یا جمع آوری تیر برق و ترانس برق که جرثقیل و کارگران مشغول به کار هستند، خطر باز شدن زنجیر و سایر خطرات وجود دارد شدیدا محوطه خطر را در نظر داشته باشید
20- ممکن است بر اثر بی احتیاطی کارگران برق در لحظاتی درب ورودی تجهیزات برقی باز باشد। مراقبت نماییدکه بچه ها و بزرگترها داخل پست نشوند و تجهیزات برقی را دست نزنند
21- در پشت بام ها مراقبت نمایید در هنگام برف روبی یا سایر موارد مواد به روی سیم های برق ریخته نشود ضمن اینکه در رطوبت، پارو و مواد عایق نیز هادی شده و خطر برق گرفتگی و حادثه وجود دارد
22- تیر های چوبی که آغشته به مواد سمی هستند ، اگر تراشه آن در دست بچه ها بعلت مختلف فرو رود خطرات عفونت دارد ، مراقبت نمایید
23- درختانی که درگیر با شبکه هستند بخصوص درختان میوه مثل توت ، برای بچه ها و جوانان که بالای درخت رفته اند در مواقعی امکان خطر دارد ، مراقب باشید
24- هرگز روی تیر های برق و یا درب پست ها و سایر تابلو ها ، اعلانات نصب نکنید این مسئله بسیار خطرناک است بخصوص نصب آگهی ها روی تیر های برق که خطر برق گرفتگی وجود دارد ।تا بحال چندین حادثه منجر به فوت در این قبیل موارد مشاهده شده است
25- کارگران در معابر برای اتصال کابل های زمین از قیر مذاب استفاده می نمایند . خطرات قیر مذاب بسیار جدی است . به بچه ها و جوانان احتیاط با برخورد به این موارد را یاد آوری کنید.
ماشین‌های‌افزار
ماشین‌ مته‌ ماشین‌ ابزاریست‌ که‌ روی‌ محور گردنده‌ آن‌ ابزارهای‌ برنده‌ یا نوک‌ تیز یا شیاردار سوار شده‌ است‌ که‌ برای‌ سوراخ‌ کردن‌ فلز یا چوب‌ یا مواد دیگر بکار می‌رود.
 همچنین‌ می‌توان‌ با استفاده‌ از ابزارهای‌ مخصوص‌ عمل‌ کام‌ درآری‌ - فرزکاری‌ توتراشی‌ - جاخالی‌ کردن‌ (عقب‌ نشینی‌ در داخل‌ سوراخ‌) و قلاویز زدن‌ را انجام‌ داد.
ماشین‌ تراش‌ ماشینی‌ است‌ مخصوص‌ تراشیدن‌ سطوح‌ استوانه‌ای‌ یا درآوردن‌ پیچ‌ که‌ دارای‌ محور افقی‌ یا قائم‌ دوار می‌باشد (محور 3 نظام‌ یا 4 نظام‌) و قطعه‌ کار فلزی‌ یا چوبی‌ روی‌ آن‌ بسته شده‌ و با آن‌ می‌گردد. درضمن‌ می‌توان‌ با نصب‌ ابزارهای‌ مخصوص‌ از این‌ دستگاه‌ برای‌ توتراشی‌، سوراخ‌گیری‌ حدیده‌ کردن‌، آج‌ دادن‌ و پیچ‌ تراشی‌ استفاده‌ کرد.
 ماشین‌ فرز ابزاریست‌ که‌ معمولاً برای‌ شکل‌ دادن‌ و تراشیدن‌ سطوح‌ خارجی‌ یا داخلی‌ قطعات‌ فلزی‌ بکار می‌رود.
 این‌ قطعات‌ روی‌ یک‌ میز ثابت‌ با میز با حرکت‌ کشویی‌ یا گردان‌ یا بین‌ دو مرغک‌ بسته‌ می‌شود و عمل‌ تراش‌ به‌وسیله‌ فرز دندانه‌ داری‌ که‌ توسط‌ یک‌ محور گردنده‌ افقی‌ یا قائم‌ به‌ حرکت‌ در می‌آید انجام‌ می‌شود همچنین‌ می‌توان‌ با ابزارهای‌ مخصوص‌ عمل‌ توتراشی‌ - سوراخ‌ کردن‌ - یا کله‌ زنی‌ را روی‌ قطعه‌ کار انجام‌ داد.
 ماشین‌ صفحه‌ تراش‌ دروازه‌ای‌ ماشین‌ ابزاری‌ است‌ که‌ برای‌ صاف‌ کردن‌ یا شکل‌ دادن‌ سطوح‌ قطعات‌ بزرگ‌ فلزی‌ بکار می‌رود و قطعات‌ کار روی‌ یک‌ میز افقی‌ که‌ در زیر قسمت‌ قلم‌گیر حرکت‌ رفت‌ و آمد انجام‌ می‌دهد بسته‌ می‌شود قسمت‌ قلم‌ گیر قابل‌ تنظیم‌ بوده‌ و نسبت‌ به‌ میز ثابت‌ می‌باشد و قلم‌ رنده‌ به‌ آن‌ نصب‌ شده‌ که‌ قطعه‌ کار را فقط‌ در یکی‌ از جهات‌ حرکت‌ میز برش‌ می‌دهد.
ماشین‌ کله‌ زنی‌ ماشینی‌ است‌ که‌ برای‌ رنده‌ کردن‌ قطعات‌ فلزی‌ در جهت‌ قائم‌ بکار می‌رود و طرز کار آن‌ شبیه‌ به‌ ماشین‌ رنده‌ می‌باشد قلم‌ رنده‌ در حرکت‌ رفت‌ و آمد خود براده‌ برداری‌ کرده‌ و میز کار که‌ قطعه‌ کار روی‌ آن‌ بسته‌ می‌شود حرکت‌ پیشروی‌ و عمل‌ تنظیم‌ را انجام‌ می‌دهد.
تعریف جوشکاری :
هرگاه برای اتصال دادن قطعات فلزات از انرژی حرارتی استفاده شده و محل اتصال ذوب و مولکولهای فلزات درهم تداخل نمایند ، این نوع اتصال را جوشکاری گویند . 
انواع جوشکاری:
1. ذوبی  با استفاده از انرژی گاز  ( در مواقع ظریف کاری و جاهایی که مرطوب است )
2. برقی  با استفاده از انرژی قوس الکتریکی 
3.فشاری ابتدا قطعات را سرخ کرده و به درجه ی نرم شدن قطعه که رسید در اثر پرس قطعات جوش می خورند
4.حرارتی – شیمیایی ( ترمیت ) : مخلوطی از اکسید آهن و پودر آلومینیوم است .
که گرمازا می باشد و برای اتصال قطعات فولادی سنگین ( ریلها ، پل )
5. نقطه جوش   با استفاده از خاصیت ولتاژ القایی و جریان برق ورقها در بین دو
الکترود و نقطه جوش می شود .
جوشکاری با قوس الکتریکی :
یکی از متداول ترین روشهای اتصال قطعات کار می باشد، ایجاد قوس الکتریکی عبارت از جریان مداوم الکترون بین دو الکترود و یا الکترود و یا الکترود و کار بوده که در نتیجه آن حرارت تولید می شود. باید توجه داشت که برای برقراری قوس الکتریک بین دو الکترود و یا کار و الکترود وجود هوا و یا یک گاز هادی ضروری است. بطوریکه در شرایط معمولی نمی توان در خلاء جوشکاری نمود.
در قوس الکتریکی گرما و انرژی نورانی در مکانهای مختلف یکسان نبوده بطوریکه تقریباً 43% از حرارت درآند و تقریباً 36% در کاتد و 21% بقیه بصورت قوس ظاهر می شود. دمای حاصله از قوس الکتریکی بنوع الکترودهای آن نیز وابسته است بطوریکه در قوس الکتریکی با الکترودهای ذغالی تا 3200 درجه سانتیگراد در کاتد و تا 3900 در آند حرارت وجود دارد. دمای حاصله در آند و کاتد برای الکترودهای فلزی حدوداً 2400 درجه سانتیگراد تا 2600 درجه تخمین زده شده است.
در این شرایط درجه حرارت در مرکز شعله بین 6000 تا 7000 درجه سانتیگراد می باشد از انرژی گرمائی حاصله در حالت فوق فقط 70% تا 60% در قوس الکتریک مشاهده گردیده که صرف ذوب کردن و عمل جوشکاری شده و بقیه آن یعنی 30% تا 40% بصورت تلفات گرمائی به محیط اطراف منتشر می گردد.
طول قوس شعله Arc length بین 8/0 تا 6/0 قطر الکترود می باشد و تقریباً 90% از قطرات مذاب جدا شده از الکترود به حوضچه مذاب وارد می گردد و 10% باطراف پراکنده می گردد. برای ایجاد قوس الکتریکی با ولتاژ کم بین 40 تا 50 ولت در جریان مستقیم و 60 تا 50 ولت در جریان متناوب احتیاج می باشد ولی در هر دو حالت شدت جریان باید بالا باشد نه ولتاژ.
روش های ریخته گری
فرآیند ریخته گری با تولید قالب آغاز می شود که شکل قالب، قرینه و معکوس قطعه ای است که ما نیاز داریم. قالب از مواد نسوز مانند ماسه تهیه می شود. فلز بر روی یک اجاق حرارت داده می شود تا ذوب شود. سپس فلز مذاب در گودی قالب که شکل قطعه مورد نظر است ریخته می شود. و تا زمان جامد شدن خنک می گردد. نهایتا قطعه فلزی شکل گرفته از قالب جدا می شود.
تعداد زیادی از سازه های فلزی که هر روز با آنها سرو کار داریم به روش ریخته گری تولید شده اند. علل این (گستردگی کاربرد ریخته گری) عبارتند از :
۱- به روش ریخته گری می توان قطعاتی را تولید کرد که هندسه بسیار پیچیده ای دارند و یا دارای حفره های درونی می باشند.
۲- برای تولید قطعات بسیار کوچک و همچنین قطعات بسیار بزرگ از چندصد گرم تا چندین هزار کیلو گرم می توان از این روش استفاده کرد.
۳- این روش از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است . و هدر رفت کمی دارد. فلزات اضافی در هر بار ریخته گری دوبار ذوب شده و استفاده می شوند.
۴- فلز ریخته گری شده ایزو تروپیک است یعنی در تمام جهات دارای خواص فیزیکی و مکانیکی یکسانی است.
مثال های پرکاربرد:
دستگیره های در ، قفل ها ،پوشش یا بدنه موتور ها، پمپ ها و غیره، چرخ بسیاری از اتوموبیل ها.
از روش ریخته گری بطور گسترده ای در صنایع اسباب بازی استفاده می گردد . به عنوان مثال در تولید قطعات ماشین ها، هواپیما ها و غیره.
خلاصه ای از انواع روش های ریخته گری ، به همراه مزایا و معایب آنها و مثالهایی در این زمینه.
ریخته گری با ماسه:
در ریخته گری ماسه ای از ماسه طبیعی یا ماسه ترکیبی( ماسه دریاچه) استفاده میشود، که دارای یک ماده نسوز به نام سیلیکا(sio2) می باشد. دانه های شن باید بقدر کافی کوچک باشند تا بتوان آن ها را متراکم کرد.و در عین حال باید آنقدر درشت باشند تا گازهای تشکیل شده در هنگام ریخته گری از بین منافذ آنها خارج شوند. در قالب های بزرگ تر از ماسه سبز استفاده می کنند(ترکیبی از ماسه،خاک رس و مقداری آب).
ماسه را می توان مجددا مورد استفاده قرار داد. همچنین زائده ها و فلزات اضافی بریده شده و مجددا استفاده می گردند.
قالب های ماسه ای دارای قسمت های زیر می باشند:
• قالب از دو قسمت اصلی تشکیل شده است. درجه بالایی cope و درجه پایینی drag نامیده می شوند.
• مذاب در فضای بین دو درجه که حفره قالب نام دارد ،جاری می گردد. هندسه طرح توسط یک قطعهء چوبی که الگو نام دارد، ایجاد می شود. شکل طرح ، تقریبا شبیه به قطعه ای که ما نیاز داریم می باشد.
• حفره قیفی شکل: بالای این قیف ظرف مذاب ریزی قرار دارد. و به قسمت لوله مانند قیف sprue گفته می شود. فلز مذاب در داخل ظرف مذاب ریزی ریخته شده و از طریق spure به سمت پایین جاری می شود.
• راهگاه ها ، کانل هایی عمودی و توخالی هستند که حفره قالب را به سطح آن متصل می کنند. منطقه ای که این راهگاه ها به حفره ء قالب می رسند ، دروازه (gate) نام دارد.
• چندین حفره دیگر نیز درون قالب تعبیه می شوند که با سطح آن در تماسند. اضافه مذابی که درون قالب ریخته می شود ، به داخل این حفره ها که “لوله های تغذیه” نام دارند جاری می گردد. این لوله ها مانند مخازن ذخیره مذاب عمل می کنند. همینطور که مذاب در داخل حفره قالب در حال جامد شده است حجم آن کم می شود. برای جلوگیری از ایجاد حفره در داخل قطعه ، مذاب جبران کننده از داخل این لوله ها به قالب وارد می شود.
• منافذ هوا : لوله های باریکی هستند که حفره قالب را به فضای بیرون متصل می کنند و به گاز ها و هوای داخل قالب اجازه می دهند که از قالب خارج شوند.
• ماهیچه ها: بسیاری از قطعات ریخته گری دارای سوراخ های داخلی هستند(فضا های خالی).یا برخی حفره های موجود در ساختار آنها از هیچ کجای قالب قابل دسترسی نیستند. این سطوح درونی به وسیله ماهیچه ها ایجاد می گردند. ماهیچه ها ازطریق آمیختن ماسه با یک سری چسب های خاص تهیه می شوند . این چسب باعث می شود که وقتی ماهیچه را در دست می گیریم شکل خود را حفظ کند. قالب از طریق قرار دادن ماهیچه در داخل حفره درجهء پایینی و قرار دادن درجه بالایی روی آن و قفل کردن دو درجه به هم، ساخته می شود. بعد از انجام عملیات ریخته گری ، ماسه ها کنار زدن می شوند و ماهیچه بیرون کشیده شده و معمولا شکسته میشود.

GPS – دقیق ترین سیستم راه یابی

سیستم موقعیت یابی جهانی یا GPS می تواند موقعیت دقیق شما را در زمین و در هر زمانی و در هر موقعیت آب و هوایی نشان دهد. این سیستم از یک مجموعه 24 تایی ماهواره ای (حدود 6 قطعه زاپاس) تشکیل شده که 11 هزار میل دریایی بالای سطح زمین می چرخند و به طور مداوم سیگنال هایی به ایستگاههای زمینی می فرستند که عملکرد GPS را کنترل می کنند. سیگنال های ماهواره ای GPS همچنین توسط دریافت کننده های GPS مشخص می شود، که موقعیت مکانی خود شان را در هر جای زمین با کمتر از یک متر و تعیین فواصل از حداقل 3 ماهواره GPS محاسبه می کنند. هیچ سیستم راهیابی دیگر تاکنون آنقدر جهانی یا صحیح نبوده است. از اولین پرتاب در سال 1978، پیشرفت سیستم راهیابی جهانی به دهه 1960 برمی گردد یعنی زمانی که سازمان همکاری هوا و فضا بخش اصلی در مفهوم و پیشرفت GPS بود، تکنولوژی ای که به طور بارز قابلیت های نیروی نظامی مان را افزایش داد و هم چنان به دنبال کشف کاربردهای جدید در زندگی روزمره است. کمک کردیم تا GPS به عنوان یکی از مهیج ترین و انقلاب آورترین تکنولوژی های تاریخ معرفی شود و در گسترش و عملکرد آینده هم شرکت داشته باشد.

اجزای GPS
GPS سه بخش دارد: بخش فضایی، بخش کابر و بخش کنترل.
بخش فضا از یک مجموعه 24 تایی ماهواره تشکیل می شود (و حدود 6 قطعه اضافه که هر کدام 11 هزار میل دریایی بالای زمین در چرخش هستند). بخش کاربر از دریافت کننده که می توانید در دست خود بگیرید یا در یک وسیله جاسازی کنید مثل ماشین تان، تشکیل می شود. بخش کنترل از ایستگاه های زمینی (شش مورد از آنها در سرتاسر دنیا قرار گرفته اند) تشکیل شده اند که این اطمینان را ایجاد می کنند که ماهواره ها به طور صحیح کار می کنند. ایستگاه کنترل مرکزی در پایگاه نیروی هوایی Schriever نزدیک کلورادو اسپیرینگ قرار گرفته و کلرادو و سیستم را هدایت می کند. به منظور فهم بیشتر شما از GPS اجازه دهید در مورد سه بخش از این سیستم بحث کنیم. ماهواره ها، دریافت کننده ها و ایستگاههای زمینی و سپس بررسی کنیم که GPS چگونه کار می کند.

 
مجموعه ماهواره ها
چرخش سفر فضایی به دور زمین است. ماهواره های GPS در عرض 12 ساعت به دور زمین می چرخند. هر ماهواره به یک ساعت اتمی خیلی دقیق مجهز شده طوری که زمان را به صورت نانوثانیه بیان می کند که 0000000003/0 یا سه بیلیون ام یک ثانیه است و این امکان را ایجاد می کند تا سیگنالهایش را با سیگنالهای هم زمان از ماهواره های دیگر به زمین می فرستد. سیگنال با سرعت نور به سمت زمین در حرکت است. حتی با این سرعت با یک زمان قابل توجه به هر دریافت کننده می رسد. تفاوت بین زمانی که سیگنال دریافت می شود و زمانی که فرستاده می شود، با سرعت نور ضرب می شود و دریافت کننده می تواند فاصله تا ماهواره را محاسبه نماید. بر اینکه این مقیاس تا حد ممکن دقیق باشد، سیگنال های راهیابی GPS بطور خاص طراحی می شوند تا این قابلیت را برای دریافت کننده های GPS تسهیل کنند تا زمان ورود را اندازه گیری کنند و به تمام ماهواره ها اجازه دهند تا در فرکانس مشابه بدون فعالیت با یکدیگر عمل کنند. برای محاسبه دقیق طول جغرافیایی، عرض جغرافیایی و ارتفاع، دریافت کننده اجرای کنترل GPS از قبیل بخشهای کنترل، فضا و کاربر را اندازه گیری می کند. فاصله تا چهار ماهواره مجزا GPS با استفاده از چهار ماهواره، دریافت کننده موقعیت خودمان را محاسبه می کند و به ساعت اتمی هم در ماهواره نیاز نمی باشد.
 
دریافت کننده ها
دریافت کننده GPS را می توانید در دست خود نگه دارید یا روی هواپیما، کشتی، تانک، زیردریایی، ماشین و کامیون نصب کنید. دریافت کننده ها و سیگنال های ماهواره ای GPS را شناسایی، رمزگشایی و پردازش می کند.
بیش از 100 مدل دریافت کننده مختلف استفاده می شود. دریافت کننده دستی به اندازه یک موبایل است و مدلهای جدیدتر،
کوچکتر می باشند و در یک ساعت مچی یا سرویس اطلاعات شخصی نصب می شوند. واحدهای GPS دستی در نیروهای مسلح آمریکا طی جنگ خلیج فارس فقط 28 اونس (کمتر از 3 پوند) بودند. از آن زمان به بعد، عملکردهای دریافت کننده ها به مدارهای بر هم مرتبط کاهش یافت که وزنی حدود یک اونس داشتند.
 
ایستگاههای زمینی
بخش کنترل GPS متشکل از ایستگاههای زمینی متعدد می باشد که در سرتاسر جهان واقع شده است.
•        ایستگاه کنترل مرکزی در پایگاه نیروی هوایی شریور (Schriever) در کلورادو.
•        شش ایستگاه نظارتی بدون پرسنل: هاوایی و کواجه لاین در اقیانوس آرام، دیگو گارسیا در اقیانوس هند، جزیره اسنسن در اقیانوس اطلس، کیپ کاناورال، فلوریدا و کلورادو اسپیرینگ، کلورادو.
•        چهار ایستگاه بزرگ با آنتن زمینی که دستورات و اطلاعات را به ماهواره ها می فرستند و تله متری آنها را جمع آوری می کنند. ایستگاههای نظارتی سیگنالهای راهیابی را پی گیری می کنند و دیتا خود را به ایستگاه کنترل اصلی می فرستند. در آنجا کنترل گرها هرگونه تنظیمات یا آپ دیت های سیگنال های راهیابی مورد نیاز برای راهیابی دقیق و ماهواره های آپ دیت شده مشخص می کنند (از طریق آنتن های زمینی). برای بهبود دقت سیستم، در سال 2005 ایستگاه کنترل مرکزی دیتا را از 6 ایستگاه نظارتی اضافه کرد که توسط آژانس ژئومکانی ملی (National Geo spatial – lutelliguno) به شش ایستگاه نظارتی GPS فرستاده شد.
 
 

GPS چگونه کار می کند؟
اصل کلی در مورد GPS مقیاس مسافت (یا دامنه) بین ماهواره ها و دریافت کننده ها است. ماهواره ها دقیقاً به ما می گویند که در چه وضعیتی از چرخه هستند و دنیا را به دریافت کننده می رسانند و موقعیت شان محاسبه می شود. عملکرد آنها به این صورت است: اگر بدانیم مسافت دقیق از یک ماهواره در فضا چقدر است، می دانیم که جایی در سطح یک موقعیت تصوری با شعاع برابر با فاصله تا شعاع ماهواره هستیم. اگر بدانیم که فاصله دقیق از دو ماهواره چقدر است، می دانیم که در جایی بین خط یعنی جایی که دو جسم خارجی (سیار) واقع شده اند، قرار داریم. و اگر برای بار سوم و چهارم فاصله را از دو یا چند ماهواره دیگر اندازه گیری کنیم، می توانیم موقعیت خود را مشخص کنیم. دریافت کننده GPS مقیاس دامنه ماهواره را پردازش می کند و موقعیتش را نشان می دهد. GPS از سیستمی هماهنگ به نام WGS 84 استفاده می کند که به معنای سیستم زمین سنجی جهانی است (1984).
به همه این امکان را می دهد تا نقشه هایی مانند مواردی که در مدرسه دیده اید، تهیه کنید و همگی از طریق قالب ارجاعی کلی برای خطوط عرضی جغرافیایی و طولی جغرافیایی استفاده می شود که موقعیت های مکانی و اشیاء را نشان می دهد. GPS از زمان موجود در لابراتوار دریایی امریکا در واشنگتن استفاده می کند تا تمام زمان بندی سیستم GPS را هم زمان کند. مانند کرنومتر هریسون که با زمان گرینویچ هماهنگ بود. اکنون بایستی تصویری واضح از سیستم GPS در اختیار داشته باشید.
می دانید که آن از ماهواره هایی تشکیل شده که مسیرهایشان توسط ایستگاههای زمینی کنترل می شود. هر ماهواره سیگنالهای رادیویی تولید می کند که دریافت کننده موقعیت مکانی و فاصله بین ماهواره و دریافت کننده را برآورد می کند. دریافت کننده از مقیاس هایی برای محاسبه موقعیت مکانی کاربر (بالا یا روی زمین) استفاده می کند.
 

GPS امروزی چگونه کار می کند؟ ( کاربردهای نظامی GPS) :
گرچه سیستم GPS به طورکامل در 1994 بوجود آمد، به اثبات رسید که برای نیروی نظامی آمریکا یک کمک ارزش مند بود.تصویر سازی بیابان با عرض وتوسعه بی اندازه ماسه را نشان می داد.این ناحیه در فاصله مایل ها یکسان است.بدون یک سیستم راهیابی قابل اعتماد ، نیروهای آمریکایی نمی توانستند مانورهای عملیاتی طوفان بیابانی را انجام دهند.به وسیله GPS سربازان می توانستند به همه جا بروند ودر طوفان شن یا در شب هنگام وقتی سربازان عراقی ساکن آنجا این امکان را نداشتند، مانورهای عملیاتی شان را اجرا کنند.بیش از 1000 دریافت کننده تجاری پرتابل برای مصرف آنها خریداری شد.تقاضا آنقدر زیاد بود که قبل از پایان درگیری، بیش از 9000 دریافت کننده ی تجاری در منطقه ی خلیج استفاده می شد.آنها توسط سربازان  روی زمین حمل می شدند و به وسایل، هلی کوپتر وپانل های ابزار هواپیما متصل بودند.دریافت کننده های GPS در چندین هواپیما شامل جنگنده های F-16 ،تانکرهای هوایی KC-135 وبمب افکن های B-52 نصب می شدند. کشتی های دریایی از GPS برای محل اجتماع،مین روبی وعملیات هوایی استفاده می کردند. GPS برای تمام عملیات نظامی وسیستم های سلاحی دارای اهمیت بود.همچنین در ماهواره ها استفاده می شد تا اطلاعات چرخش درست را بدست آورد وجهت گیر سفینه فضایی را کنترل کنند.
 
GPS در زندگی روزمره :
سیستم GPS برای برآورده کردن نیازهای نظامی ساخته شد، ولی روش های جدید برای استفاده از قابلیت هایش در زندگی روزمره به طور دائم بدست آمد.همان طور که خواندید، سیستم در هواپیما وکشتی به کار برده می شود ولی روش های دیگری هم وجود دارد که می توان از GPS استفاده کرد. ما فقط چند مورد از کاربردهای گسترده اش را به شما می گوییم. GPS برای نجات زندگی و اموال مردم به کار برده می شود.در سال 2002 به امدادگران کمک کرد تا یک چاه حفر کنند ومعدنچی های گرفتار در Somerset PA را نجات دهند.بسیاری از واحد های پلیس ،آتش نشانی ، اورژانس وپزشکی از دریافت کننده های GPS استفاده می کنند تا ماشین پلیس،کامیون آتش نشانی یا آمبولانس نزدیک به یک اورژانس را بیابند ودر واقع سریع ترین پاسخ ممکن را در موقعیت های مرگ وزندگی فراهم می کند.هواپیمای مجهز به GPS می تواند به سرعت محیط جنگل آتش گرفته را پیدا کند وناظرین مربوطه نقشه ای به روز تهیه می کنند و آتش نشانان را با امنیت کامل به نقاط آتش گرفته می فرستند.
نقشه کشی، بازسازی وشرکت های تحقیقاتی به طورگسترده از GPS استفاده می کنند.طی ساخت تونل کانال انگلیس، کارکنان بریتانیایی وفرانسوی از پایانه های مخالف شروع به حفاری کردند- یکی از داور(Dover) انگلستان ویکی از کالایس فرانسه- آنها به دریافت کننده های GPS خارج از تونل اعتماد داشتند، طوری که موقعیت آنها را در طول مسیر کنترل می کرد واین اطمینان را می داد که آنها در وسط یکدیگر را ملاقات می کنند.در غیر این صورت تونل ممکن بود از مسیرش منحرف شود. GPS به مجریان معدن این امکان را می دهد تا تجهیزات معدن را با ایمنی راهیابی کنند، حتی وقتی قدرت دید مشکل باشد. مثال ماشین با یک نمایشگر ویدئو روی داشبورد را به یاد می آورید؟ ردیابی وسیله یکی از کاربردهای روبه رشد GPS در دنیای امروز است.وسایل مجهز به GPS، سیستم های حمل ونقل عمومی،کامیون های تحویل کالا خدمات مسافربری از دریافت کننده استفاده می کنند تا موقعیت شان را در هر زمان هم از لحاظ ضرورت وهم از لحاظ ایمنی راننده تامین کنند.تولید کنندگان خودرو نمایشگرها نقشه متحرک با راهنمای GPS را تهیه می کنند که گزینه ای جدید روی خودروهای تولیدی می باشد.نمایشگر می تواند از محل نصب خود برداشته شود وبه خانه برده شود تا یک سفر را طراحی کنید.شرکت های ماشین اجاره ای وسایل مجهز به GPS دارند که مسیرهای راننده را روی صفحه نمایش واز طریق دستور العمل های صوتی ترکیبی ارائه می دهند.
تصور کنید که دیگر در زمان تعطیلات گم نمی شوید، مهم نیست که کجا هستید.بالن های مجهز به GPS سوراخ های موجود در لایه ازن را در مناطق قطبی بررسی می کنند تا کیفیت هوایی منطقه ی خاص را ارزیابی کنند .ردیاب های شناور ،کشتی های نفت را با استفاده از GPS پیدا می کنند تا عملیات تصفیه اعمال شود.باستان شناسان، زیست شناسان وکاشفان با استفاده از این سیستم خرابی های باستانی، کوچ گله حیوانات وانواع گونه های در معرض خطر مثل گوسفند دریایی، پلنگ سفید وپانداهای بزرگ پیدا می کنند. آینده GPS به اندازه تصور شما نامحدود است.کاربردهای جدید با پیشرفت تکنولوژی ادامه دارد. GPS ، ماهواره مانند ستاره های آسمان، ما را به قرن 21 ام هدایت می کنند.