نگاهی کوتاه به خسارت جوندگان در آسیا

1. اثرات جوندگان در آسیا بیشتر از 418 گونه جونده وجود دارد. از این 418 گونه، 65 گونه سبب خسارت های جدی به محصولات کشاورزی می شوند. در بسیاری از مناطق درصد زیان های شدید ایجاد شده، توسط جوندگان است. به همین منظور در دهه های اخیر تولید محصولات کشاورزی افزایش یافته است. به همین دلیل افزایش در فراوانی محصول منجر به افزایش زیان های ایجاد شده توسط جوندگان شده است.

2. اثرات اقتصادی جوندگان
تخمین می زنند خسارت های قبل از برداشت به محصولات در آسیا بین 5 تا 10 درصد باشد. برای مثال، خسارت 5 درصدی به محصول برنج معادل تقریبا 30 میلیون تن برنج می باشد، که این مقدار می تواند غذای 180 میلیون جمعیت را برای 12 ماه تأمین کند. در اندونزی Rattus argentiventer از نظر اقتصادی مهمترین آفت در قبل از برداشت محصول است و خسارت سالیانه آن 17 درصد می باشد. در ویتنام جوندگان به عنوان یکی از 3 مسئله مهم در بخش کشاورزی، خسارت قابل ملاحظه ای به محصولات قبل از برداشت وارد می کنند. جوندگان اثرات متعددی روی غلات انبار شده در کشورهای در حال توسعه دارند. به طوری که حدود 20 درصد خسارت پس از برداشت گزارش شده است. جوندگان روزانه حدود 10 تا 15 درصد وزن بدن شان غذا می خورند و 5/7 برابر مقدار غذایی که می خورند را تلف می کنند. همچنین بطور چشم گیری غذاهای انبار شده را آلوده می کنند. آنها حدود 40 فضله در هر روز تولید می کنند. بنابراین در یک سال، یک جمعیت 25 تایی از رات های بالغ حدود نیمی از یک تن غلات را خواهند خورد و 375000 فضله تولید می کنند.
3. گسترش بیماری ها
عامل مهم دیگری که باید به آن توجه شود این است که جوندگان ناقل بسیاری از بیماری های خطرناک می باشند. بطوری که اثرات منفی بر سلامت انسان و حیوان دارند. جوندگان در انتقال بیشتر از 60 نوع بیماری به انسان از جمله طاعون، تیفوس، لپتوسپیروزیس، لانگ ورم و تب لازا که اساسا کشنده هستند، نقش دارند. از سال 1995 تا سال 2000 کمتر از 25 نوع هانتا ویروس و آرنا ویروس جدید شناسایی شده است که توسط جونده حمل می شود. در سال 2000 در تایلند، 14000 مورد لپتوسپیروزیس در میان مزارع برنج ، همچنین 365 مورد مرگ و میر حاصل از آن  گزارش شد.

4. کنترل جونده
از لحاظ محیط زیست، روش های بی خطر و مقرون به صرفه ای باید برای مدیریت آفت جونده بکار گرفته شود. دانش کافی از اکولوژی یک آفت خاص جونده منجر به اثر بیشتر، ارزانتر و از لحاظ محیط زیست بی خطر تر در مدیریت آفت می گردد. استفاده رایج از سموم شیمیایی قبل و بعد از برداشت برای کنترل خسارت، سبب نگرانی هایی شده است. زیرا این مواد برای همه انواع گونه ها که حتی ممکن است زیان آور نباشند و همچنین گونه های غیر هدف مورد استفاده قرار می گیرند. زیرا ممکن است گونه های غیر هدف و بخصوص انسان در خطر تغذیه مستقیم یا غیر مستقیم این مواد باشند. کشاورزان اغلب از روش های نامناسبی، که بیشتر از سر نا امیدی می باشد، برای مبارزه با جوندگان استفاده می کنند. این روش ها عبارتند از:
 غفلت از سایر روش های مبارزه یعنی مبارزه زراعی (غرقاب کردن مزارع، شخم زدن و...)، مبارزه مکانیکی (تله گذاری)
 عدم توجه به کاربرد مناسب طعمه و نسبت مناسب بین طعمه و سم.
 عدم توجه به زمان و مکان مناسب جهت طعمه گذاری.
5. کنترل جونده بر پایة اصول اکولوژیکی
اجرا و بررسی مدیریت تلفیقی آفت جونده در برخی از کشورهای آسیایی مانند اندونزی و ویتنام منجر به موفقیت هایی شده است. این کشورها توجه خاصی به شناخت صحیح اکولوژی گونه های جونده خاص هر منطقه به همراه مشارکت کشاورزان، داشته اند. روش های مدیریت تلفیقی عبارتند از:
 توجه زیاد به انطباق زمان کشت و برداشت محصول با بیولوژی و اکولوژی جونده
 استفاده از سیستم متمرکز تله گذاری و یا طعمه گذاری
 استفاده از عملیات های کوتاه مدت دو هفته ای برای ضربه ناگهانی به جوندگان موجود در مزرعه و زیستگاههای اصلی
 توجه به بهداشت اطراف مزارع و باغ ها