پست الکترونیک ، ایمیل ، ( E-MAIL )

پست الکترونیکی، ایمیل یا رایانامه (به انگلیسی: e-mail مخفف Electronical Mail)، نامه‌ای الکترونیکی است که با رایانه فرستاده می‌شود. سرویس ایمیل یا رایاپیک(به انگلیسی: e-mail service) سامانه‌ای است که این خدمات را ارائه می‌کند. نشانی پست الکترونیکی یا رایانشانی (به انگلیسی: e-mail address)، نشانی است که برای رایانامه مشخص شده‌است.

یکی از کاربردهای اینترنت فرستادن و دریافت نامه‌های الکترونیکی است ؛ نامهٔ الکترونیکی پرونده‌ای است که از طریق شبکهٔ اینترنت برای مخاطبی که دارای رایانشانی است، فرستاده می‌شود. رایانشانی برای نمونه به صورت زیر است:

[e-mail]

وند ir یعنی این نشانی در ایران ثبت شده‌است. از سایر این نشانه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. وند .com: تجارتی و بازرگانی ([e-mail]).
2. وند .net: کسب و کارهای استفاده کننده شبکه‌های رایانه‌ای.
3. وند .org: سازمان‌ها.

   (این وندها و مفاهیم آن برای وب‌گاه‌ها هم معتبر است).

در نشانی مشخص‌شدهٔ بالا، نام دامنه، nic است و در ایران ثبت شده‌است. پیش از نویسهٔ @ واژهٔ someone قرار دارد که شناسه کاربر است که می تواند هرچیزی باشد ، عدد ، نام ، نام شما یا هر عنوان دیگری

برای فرستادن و دریافت رایانامه، نرم‌افزارهای گوناگونی رایج است از جمله Outlook Express که تحت ویندوز است و همچنین نرم‌افزار Evolution یا Kmail که تحت سیستم عامل لینوکس کار می‌کند.

برای نمونه اگر شما دارای یک شناسهٔ کاربری روی شبکه اینترنت باشید و برایتان یک رایانامه فرستاده شده باشد، این رایانامه روی دستگاه کارگزار شبکه‌ای که به آن متصل هستید باقی می‌ماند تا شما به شبکه وصل شوید، سپس با پیام ((نامهٔ تازه)) روبرو می‌شوید که می‌توانید به کمک نرم‌افزارهای مورد استفاده خود آن را بخوانید و به آن پاسخ دهید.

هم‌اکنون در دنیا یک چهارم استفاده‌کنندگان از اینترنت، حداقل یک ایمیل دارند.

ایمیل یکی از ضروریات زندگی بشر در قرن 21 و پس از آن است و با توجه به اینکه زندگی و تمامی امور سازمانی یا غیر سازمانی روز به روز به سوی اتوماتیک شدن پیش می رود ، ایمیل یکی از مهمترین راه های ارتباطی می تواند باشد. زیرا از سایر راه های ارتباطی مثل تلفن ، صحبت اینترنتی یا چت ، ارسال نامه های واقعی از طریق اداره پست و ... مطمئن تر و ایمن تر است و همچنین از سرعت نسبتا خوبی هم برخوردار است . از لحاظ امنیت باید به درگاه ها (پورت ها) ی امنیتی SSL  اشاره کرد که به راحتی می توان از آنها در سرویس های ایمیل استفاده کرد . همچنین علاوه بر این درگاه ها می توان از نامه های کدگذاری شده یا رمز دار استفاده کرد. در حال حاضر سرویس های معدودی در جهان امکان ارسال نامه های حفاظت شده ی رمز دار را به طور رایگان در اختیار  کاربران خود قرار می دهند . اما خوشبختانه در کشور ما ، ایران ، یک سرویس ایمیل که به صورت 100% رایگان سرویس دهی می کند ، این امکان را در اختیار کاربران قرار داده است . ( www.ir-mail.ir )

از جمله سرویس هایی که به طور رایگان به افراد ، یک پست الکترونیک ( ایمیل ) ارائه می‌دادند باید به موارد زیر اشاره کرد :

سرویس های ایمیل در ایران :

http://www.ir-mail.ir , http://www.intermail.ir , http://www.parsimail.ir , http://www.sabamail.ir 

سرویس های ایمیل در خارج از ایران :

http://www.gmail.com
http://mail.yahoo.com
http://www.hotmail.com