معرفت در روایات

معرفت خدا به دو گونه تعریف شده است. ١) طبق مکاتب بشری ٢) طبق مکتب انبیاء

معرفت در روایات معرفت خدا به دو گونه تعریف شده است. ١) طبق مکاتب بشری ٢) طبق مکتب انبیاء معرفت خدا در مکاتب بشری: ١) خداوند ناشناس و غریبه است (برادر ناشناس) ٢) وجود خداوند نیاز به اثبات است. ٣) انسان ابزارهایی برای شناخت خداوند دارد، یعنی می تواند: ×وجود خداوند را با استدلال ثابت کند. × با عقل خدا را توصیف کند(شناخت عقلی خداوند) × افراد بسیار نادر (عرفا) از راه سیر و سلوک به شهود عرفانی خدا دست می یابند. ٤) انسان ها مکلف به شناخت خداوند هستند. ٥)خداوند غایب است و قابل رویت نیست و در نهایت معرفت ما ازخداوند معرفتی غیابی است.( جز در طریق عرفان) انسان ـــــــــ> خدا معرفت خدا در مکتب انبیاء: ١)خداوند ناشناس و غریبه نیست( برادر گم شده) یا (دوست یا همکلاسی فراموش شده) ０) وجود خداوند نیازمند اثبات نیست. １) انسان ابزاری برای شناخت خدا ندارد: خدایی که با ابزار های بشری قابل شناخت باشد به درد خدایی نمی خورد: ویلک لما عجزت حواسک:وای بر تو به خاطر آنچه که حواست ناتوان است. هل جعل فی الناس اداة ینالون بها المعرفة؟ قال :لا: آیا خداوند در مردم ابزاری قرار داده که به وسیله ی آن به خدا معرفت پیدا کنند؟ فرمود:نه. ０) انسان هیچ تکلیفی برای شناخت خدا ندارد: فهل کلفوا المعرفة؟ قال : لا: پس آیا آن ها را به معرفت پیدا کردن تکلیف کرده؟ فرمود:نه. ０) انسان تا خدا را نشناسد نمی تواند به او ایمان آورد. １) انسان تا خدا را نبیند (رؤیت قلبی) نمی تواند او را بندگی کند: کیف اعبد ربا لم اره؟راته القلوب بحقایق الایمان: چگونه پروردگاری را که ندیدم عبادت کنم؟ قلوب او را با حقایق ایمان می بینند.٠امام علی (ع)٠ ０) هدایت و معرفت ، صنع خداست: المعرفة من صنع من هی؟ قال: من صنع الله عزوجل لیس للعباد فیها صنع: معرفت از صنع چه کسی است؟ فرمود: از صنع خداوند است و برای مردم در آن صنعی نیست. ０) این خداست که باید خودش را به بندگان معرفی کند. پس از آن بندگان مکلف به پذیرش میشوند. اگر خداوند خودش را معرفی نکند انسان ها هیچ تکلیفی ندارند. تکلیف پس لز معرفی و هدایت خداست نه پیش از آن. (پس از هدایت و معرفی) : انسان مکلف به ایمان است نه به معرفت. انا هدیناه السبیل اما شاکرا و اما کفورا: همانا ما انسان را به راه هدایت می کنیم خواه شاکر باشد یا کافر. ０) انسان ها حامل معرفتی پیشین از خداوند هستند که حاصل رؤیت قلبی خدا در عالم میثاق(الست بربکم...) است.این معرفت صنع خداست. １) وظیفه انبیاء تذکر و یادآوری به این معرفت فراموش شده است: لیذکروهم منسی نعمته و لیستادوهم میثاق فطرته: تا نعمت فراموش شده اش(انسان) را متذکر شوند و میثاق و پیمان فطرت را ادا کنند. عن ابی جعفر (ع) قال: سالته قول الله عزوجل( حنفاء لله غیر مشرکین به) قال: الحنیفیة من الفطرة التی فطر الله الناس علیها لا تبدیل لخلق الله...قال فطرهم علی المعرفة به، اخرج من ظهر آدم ذریته الی یوم القیامة فخرجوا کالذر فعهرفهم و اراهم نفسه و لو لاذلک لم یعرف احد ربه. ２) پیش از تذکر انبیاء انسان ها ضال( هدایت ناشده) میباشند. ３) اگر این معرفت پیشین نبود هیچ کسی قادر به شناخت خداوند نبود: لو لا ذلک لم یدر احد من خالقه و لا رازقه. خدا ـــــــــ> انسان شرایط اتمام حجت (حصول معرفت خدا) : ０) فطرت یا معرفت پیشین( تفاروت اصطلاح فطرت در علوم انسانی و قرآن و روایات: ١. با شرک خفی جمع نمیشود٢. از سنخ گرایش و علم نیست.٣. گرایش مبهم نیست.) １) تذکر انبیاء: حتی انسان حامل معرفت پیشین ، پیش از تذکر انبیاء ضال محسوب میشود( تفاوت ضال و کافر) کان الناس امة واحدة فبعث الله النبیین مبشرین و منذرین: مردم امت واحده ای بودند تا خداوند پیامبران مبشر و منذر را بر انگیخت. کانوا ضلالا کانوا الا کافرین و لا مومنین ما کنا معذبین حتی نبعث رسولا. ０) عقل: حجت باطنی. منبع : بحار الانوار / ج ٧٤/ ص ٢٦٦ (دین الهی و دین بشری و جایگاه حجج الهی ) × معرفت ما از خدا معرفتی یگانه و منحصر به فرد است. "